آموزش نامناسب یکی از مهمترین دلایل شکست بسیاری از پروژه های ERP می باشند. به رغم سرمایه گذاری میلیونها دلار و هزاران ساعت کار در پروژه های پیاده سازی ERP این پروژه ها به دلیل عدم آموزش با شکست مواجه می شوند. یک مسئله خاص و ویژه در پیاده سازی سیستم ERP، گزینش برنامه مناسب آموزش و تعلیم کاربر نهایی می باشد. اما بهر حال یادآوری این نکته مهم است که هدف عمده و اساسی از آموزش ERP، درک صحیح و مؤثر از فرآیندهای کسب وکاری مختلف نهفته شده در سیستم ERP می باشد. برنامه آموزش دربرگیرنده تمام جنبه های سیستم بوده و به طور مستمر ادامه می یابد (نلسون و چنی^[۷۸]، ۱۹۸۷).
۲-۱۲-۶-۶ ارتباطات
پینتو و اسلوین^[۷۹] (۱۹۹۸) ، ارتباطات را به عنوان یک جزء کلیدی در طول ۱۰ فاکتور پیاده سازی پروژه فرض کرده و عنوان می کنند که ارتباطات در داخل تیم پروژه، بین تیم و بقیه سازمان و همچنین خدمت گیرنده ضروری می باشد. ارتباطات ضعیف بین اعضای تیم مهندسی مجدد(جزئی از سیستم پیاده سازی ERP) و سایر اعضای سازمان باعث بروز مشکلات در پیاده سازیهای مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کاری می گردد.
۲-۱۲-۶-۷ ارزیابی سیستم موجود
سیستم­های سنتی، سیستم های اطلاعاتی موجود در سازمان هستند که فرآیندهای تجاری فعلی، ساختار سازمانی، فرهنگ و فناوری اطلاعاتی سازمان را پوشش می دهند. این سیستمها منبع مناسبی برای اطلاعات مورد نیاز چهت پیاده سازی سیستمهای ERP می باشند. در فرایند پیاده سازی سیستم های ERP مطالعه سیستم های سنتی موجود بایستی انجام شود تا در مورد اینکه کدامیک از سیستمها جایگزین شوند و کدامیک از سیستم های سنتی را می­ شود دوباره مورد استفاده قرار داد،تصمیم گیری گردد (استیوز و پاستور^[۸۰]، ۲۰۰۰).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱۲-۶-۸ آرمان پروژه
نظر به اینکه پیاده سازیهایERP از چهارچوب زمانی یک پروژه معمولی کسب و کاری فراتر می روند، بنابراین اهداف روشن، طرح کسب وکاری و آرمان برای جهت دهی تلاشهای مستمر سازمانی لازم می باشند. برنامه کسب و کاری باید دارای منافع استراتژیک و مشهود در سازمان بوده و منابع، هزینه ها، ریسکها و خطوط زمانی را در نظر داشته باشد (ناه و همکارانش، ۲۰۰۱).
۲-۱۲-۶-۹ استراتژی پیاده سازی
گرایش سازمان به تغییر، گزینه استراتژی ERP را تحت تاثیر قرار می دهد. به طور مثال، ابتدا می توان چهار چوب کلی بسته نرم افزاری را پیاده سازی کرد و با عملیاتی شدن سیستم و آشنا شدن کاربران با آن، به تدریج می توان قابلیت‌های دیگر را اضافه کرد. مزیت عمده این نوع پیاده سازی سرعت و سادگی آن می باشد. نوع دیگر استراتژی، پیاده سازی کل سیستم به صورت همزمان می باشد . همچنین رویکردهای مختلفی برای مرتبط کردن سیستم های موجود در سازمان با ERP وجود دارد (هولند و لایت، ۱۹۹۹).
۲-۱۲-۶-۱۰ استخدام مشاوران
بسیاری از سازمانها از مشاوران در جهت تسهیل فرایند پیاده سازی استفاده می کنند. مشاوران ممکن است در صنایع خاصی مجرب بوده، دانش کافی درباره ماژولهای خاصی داشته باشند و بتوانند نرم افزار مناسب سازمان را تعیین کنند. این مشاوران در مراحل مختلف پیاده سازی از جمله: تجزیه و تحلیل الزامات، توصیه و سفارش نرم افزار مناسب و مدیریت پیاده سازی بکار گرفته شوند. دلایل مختلفی از جمله توصیه فروشنده نرم افزار، فقدان متخصصان ERP و متخصصان کسب و کار در سازمان منجر به استفاده از مشاوران می گردد (سورمز و نلسون، ۲۰۰۱).
۲-۱۲-۶-۱۱ محک زنی
در محک زنی روش های بکار گرفته شده در یک سازمان با سایر سازمان های هم خانواده مقایسه می شود و هدف آن شناختن بهترین اقداماتی است که عملکرد بهتری را بدست می دهد. بهترین اقدامات اغلب در هنگام فاز محک زنی مهندسی مجدد شناسایی می شوند.
بهترین اقدامات اغلب جو سازمانی را تغییر می دهد و تلاش می کند تا بهبودهای چشمگیری را در عملکرد به همراه داشته باشد (استیوز و پاستور، ۲۰۰۰).
۲-۱۲-۶-۱۲ تغییر فرایند کسب و کارBPC ^[۸۱]
BPC به عنوان اقدام سازمانی برای طراحی فرآیندهای کسب و کاری جهت نیل به بهبود در عملکرد (مانند کیفیت، قابلیت پاسخگویی، هزینه، انعطاف پذیری، رضایت مندی و سایر معیارهای بحرانی فرایند) از طریق تغییرات در روابط بین مدیریت، فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی و افراد تعریف می گردد. در بررسی نتایج BPC ملاحظات زیر صورت می گیرد:
الف) توانایی سازمان برای مدیریت تغییر در این شرایط
ب) شرایط محیطی برای تغییر(موتوانی و همکاران^[۸۲]، ۲۰۰۲).
۲-۱۲-۶-۱۳ انتخاب نرم افزار
انتخاب ERP مناسب، مستلزم تصمیم گیری مهم درباره بودجه، چارچوبهای سازمانی، اهداف و خروجی های پروژه می باشد. انتخاب صحیح ERPکه مطابقت بیشتری با نیازهای اطلاعاتی و فرآیندهای سازمانی داشته باشد، برای اطمینان از تغییر کمتر و پیاده سازی موفق مهم می باشد. انتخاب ERPغلط به معنای تعهد به برنامه های کاربردی و معماری می باشد که تطابقی با اهداف استراتژیک یا فرآیندهای کسب و کار سازمان ندارند (سورمز و نلسون، ۲۰۰۱).
۲-۱۲-۶-۱۴ رویکرد پیاده سازی
به طور معمول برای پیاده سازی سیستم های ERP رویکردهای مختلفی وجود دارد که هر رویکردی که برای پیاده سازی انتخاب شود باید بیان روشنی از کار و حوزه پروژه داشته باشد. این حوزه باید شامل سلولهای انتخاب شده برای پیاده سازی و مشخص نمودن فرآیندهای کسب و کار درونی و بیرونی حوزه باشد.
نتایج مطالعات انجام شده بر روی شرکت هایی که سیستم ERP را بکار گرفته اند نشان می­دهد که نوع رویکرد پیاده سازی انتخاب شده بر مدت زمان، هزینه پیاده سازی و میزان رضایت از آن تاثیر دارد (استیوز و پاستور، ۲۰۰۰).
۲-۱۲-۶-۱۵ آزمایش سیستم
هر یک از کارکردهای سیستم ERP هم به تنهایی و هم در ارتباط با بقیه کارکردها مورد تست قرار می گیرد. بعد از پیاده سازی کل سیستم،آزمایش و تست کامل آن ضروری و مهم می باشد و بدون آن گذر به مرحله دیگر باعث ایجاد مشکلات اساسی می گردد. تست و معتبر سازی سیستم ERP، به منظور حصول از اطمینان کار سیستم از لحاظ فنی و عملی بودن پیکربندی های کسب و کاری می باشد.
زمانیکه فرآیندهای کسب و کار اجرا می گردند، یک تست مهم از چگونگی تطابق فرآیندهای ارائه شده به وسیله سیستم با فرآیندهای مورد نظر سازمان انجام می گیرد (المشاری و همکاران، ۲۰۰۳).
۲-۱۲-۶-۱۶ یکپارچه سازی سیستم ERP
یکی از پیچیدگی های پیاده سازی ERP، موضوع یکپارچه سازی ماژولهای آن می باشد. تکنولوژی میان افزاری (نرم افزاری که بین دو یا بیش از دو نوع نرم افزار قرار می گیرد واطلاعات را در بین آنها ترجمه می کند) برای یکپارچه سازی نرم افزارهای مختلف ERP مورد استفاده قرار می­گیرند. اما این تکنولوژی برای همه سیستم­های ERP موجود نمی باشند. علاوه بر این اغلب فروشندگان میان افزار تمایل به تمرکز بر جنبه های فنی آن دارند و از ابعاد فرآیندهای کسب وکار غافل می مانند. در بسیاری از اوقات، سازمانها خود اقدام به توسعه رابط هایی برای برنامه های کاربردی تجاری می نمایند. تحقیقات نشان می دهد که سازمانها بیش از ۵۰٪ بودجه IT خود را به یکپارچه سازی برنامه های کاربردی اختصاص می دهند (المشاری و همکاران، ۲۰۰۳).
۲-۱۲-۷ مدل Umble، Haft،Umble
پیاده سازی سیستم های ERP هزینه بر و دارای ریسک بالا می باشد. این سیستم ها باعث تغییراتی در فرآیندهای کسب و کار سازمانها می گردند. بنابراین بررسی عواملی که در حد وسیع تعیین کننده موفقیت پیاده سازی این سیستم ها می باشند، امری ارزشمند می باشد (امبل و همکاران^[۸۳]، ۲۰۰۳).
۲-۱۲-۷-۱ عوامل کلیدی موفقیت
۲-۱۲-۷-۱-۱ درک و فهم روشن از اهداف استراتژیک
یکی از الزامات پیاده سازی ERP این است که افراد کلیدی در سراسر سازمان آرمان روشن و واضحی از چگونگی عملیات سازمان در جهت ارضاء مشتریان، رشد و توانمندی کارکنان و تسهیل امور تأمین کنندگان در طی سه تا پنج سال آینده داشته باشند. همچنین باید تعاریفی از اهداف، انتظارات و خروجی ها وجود داشته باشد. در نهایت، سازمان به طور دقیق چگونگی پیاده سازی سیستم ERP و نیازهای کسب و کار مورد بررسی توسط سیستم ERP را مشخص می سازد.
۲-۱۲-۷-۱-۲ حمایت مدیریت عالی سازمان
پیاده سازی موفق نیازمند رهبری قوی، حمایت و مشارکت مدیریت عالی سازمان می باشند. از آنجائیکه تجزیه و تحلیل و تفکر مجدد در مورد فرآیندهای کسب و کاری موجود امری بحرانی می باشد، پروژه پیاده سازی دارای کمیته ای می باشد که متعهد به یکپارچه سازی کسب و کار، درک و فهمERP ، پشتیبانی کامل از هزینه ها و پشتیبان پروژه می باشد. علاوه بر این هر پروژه دارای قهرمان (پشتیبان) پروژه می باشد.
۲-۱۲-۷-۱-۳ مدیریت پروژه
پیاده سازی موفق ERP نیازمند مدیریت قوی پروژه می باشد. مدیریت پروژه شامل تعریف روشن از اهداف، ایجاد و توسعه برنامه کاری، برنامه ریزی منابع و پیگیری دقیق پیشرفت پروژه می باشد . در مدیریت پروژه، حوزه پروژه(ماژولهایی که باید پیاده سازی شوند) به طور واضع مشخص می شود. اگر مدیریت تصمیم به پیاده سازی یک نرم افزار استاندارد ERP بگیرد، نیاز به تغییر کد پایه ای ERP کمتر خواهد بود. این موضوع به نوبه خود، پیچیدگی پروژه را کاهش داده و پیاده سازی در درون زمان بندی مورد نظر انجام می گیرد.
۲-۱۲-۷-۱-۴ مدیریت تغییر سازمانی
ساختار سازمانی و فرآیندهای کسب و کار موجود در بسیاری از سازمانها با ساختار ابزارها و انواع اطلاعات ارائه شده به وسیله سیستم های ERP سازگار نیستند. حتی انعطاف پذیری سیستم ERP نیز منطق خود را به استراتژی سازمان و فرهنگ سازمانی تحمیل می کند. بنابراین، پیاده سازی سیستم ERP نیازمند مهندسی مجدد فرآیندهای کلیدی کسب و کار و حتی توسعه و ایجاد فرآیندهای کسب و کار جدید پشتیبانی اهداف سازمانی می باشد.
متأسفانه بسیاری از مدیران اجرایی به ERP به عنوان یک سیستم نرم افزاری ساده و به پیاده سازی ERP به عنوان یک چالش تکنولوژیکی ابتدایی می نگرند. آنها نمی دانند که ممکن است به طور اساسی راه و روش عملیاتی سازمان را تغییر دهد. هدف نهایی از پیاده سازی ERP بهبود کسب و کار می باشد و این موضوع صرفاً پیاده سازی یک نرم افزار نمی باشد. به طور واضح پیاده سازیهای ERP باعث تغییرات عمیقی در فرهنگ سازمانی می گردند. اگر افراد به طور مناسب برای تغییرات سریع آماده نشوند، افکارها، مقاومت ها و هرج و مرج از نتایج قابل پیش بینی تغییرات ایجاد شده بوسیله پیاده سازی خواهند بود. اما اگر تکنیکهای مناسب مدیریت تغییر بکار گرفته شود، سازمان می تواند از فرصتهای فراهم شده بوسیله سیستم جدید ERP (ERP که موجب بهبود در کسب وکار گشته واطلاعات زیادی را در دسترس قرار می دهد) بهره مند گردد. انعطاف پذیری سازمان در جهت بهره مندی از مزایای کامل سیستم ERP ضروری می باشد.
۲-۱۲-۷-۱-۵ تیم پیاده سازی
تیم پیاده سازی ERP مرکب از افرادی می باشد که دارای مهارت، موفقیتهای قبلی، شهرت وانعطاف پذیری می­باشند. مسئولیت تصمیم گیری بحرانی بر عهده این افراد می باشد. مدیریت به طورمستمر با تیم پیاده سازی ارتباط دارد. تیم پروژه به خاطر مسئولیش در ایجاد برنامه اولیه تفصیلی پروژه با زمان بندی کلی پروژه، تخصیص مسئولیتها برای فعالیتهای مختلف و تعیین زمان های خروجی دارای اهمیت ویژه ای است.
۲-۱۲-۷-۱-۶ صحت داده ای^[۸۴]
صحت داده ها برای کارکرد مناسب سیستم ERP ضروری می باشد. اگر شخصی داده های اشتباهی وارد سیستم ERP بکند، به جهت ماهیت یکپارچه ERP باعث بروز اشکال در سراسر سازمان می گردد. بنابراین آموزش کاربران بر اهمیت صحت داده ها و ورود داده های صحیح از اولویت بالایی در پیاده سازی ERP برخوردار می باشد. تمامی افراد در سازمان در داخل سیستم ERP کار می کنند. این افراد مطلع هستند که سازمان متعهد به استفاده از سیستم جدید و قبول تغییرات ناشی از آن بوده و نمی توانند به استفاده از سیستم قدیمی ادامه دهند. در جهت پایبندی به این تعهد، تمامی سیستم های غیر رسمی و قدیمی موجود در سازمان کنار گذاشته می شوند.
۲-۱۲-۷-۱-۷ آموزش و تعلیم گسترده
اگر افراد در مورد نحوه کار سیستم ERP آموزش نبینند، سیستم را به طور دلخواه خویش دستکاری خواهند کرد. پیاده سازیERP نیازمند دانش کافی در مورد سیستم برای کمک به افراد (برای حل مسأله) در چار چوب سیستم می باشد.
منافع کامل ERP حاصل نخواهدشد، مگر اینکه کابران نهایی بتوانند به طور مناسب از سیستم استفاده کنند. در جهت اطمینان از آموزش موفق کاربر نهایی، برنامه آموزشی در شروع و ترجیحاً قبل از شروع پروژه آغاز می­ شود. اغلب مدیران اجرایی سطح آموزش و تعلیم مورد نیاز برای پیاده سازی ERPرا همانند هزینه های آن به صورت کمتری تخمین می زنند. مدیریت عالی سازمان باید دارای تعهد کامل در زمینه تخصیص بودجه کافی برای آموزش وتعلیم کاربران نهایی باشد. معمولاً ۱۵-۱۰ درصد کل بودجه پیاده سازی را به عنوان هزینه های آموزش فرض می کنند.
۲-۱۲-۷-۱-۸ اندازه گیری عملکرد
برای ارزیابی اثر سیستم جدید بر کسب وکار سازمان، معیارهای اندازه گیری عملکرد به طور دقیق تعریف و معین می گردند. این معیارها نشان دهنده چگونگی عملکرد سیستم هستند. همچنین این معیارها طوری طراحی می شوند که تشویق کننده رفتارهای مطلوب باشند. این معیارها ممکن است شامل خروجی های بی موقع، حاشیه سود خالص، زمان سفارش تا تحویل به مشتری، گردش موجودیها، عملکرد فروشنده و غیره باشند.
معیارهای ارزیابی پروژه قبل از شروع تعیین می گردند. اگر پیاده سازی سیستم، پاداشی نداشته باشد، موفق نخواهد بود. داشتن درک روشن از هدف مشتری برای مدیریت، فروشندگان، تیم پروژه و کاربران سیستم ضروری می باشد. زمانیکه تیمها به اهداف مشخص شده نائل می آیند، پاداش ها به روش خیلی واضحی تخصیص می یابند.
۲-۱۲-۷-۱-۹ استفاده چند محلی^[۸۵] از ERP

۴- روابط ایران و رژیم صهیونیستی (۱۳۵۷-۱۳۳۲):
بعد از کودتای آمریکایی ۲۸ مرداد و برکناری دولت مصدق، محمدرضا شاه پهلوی که با حمایت آمریکا توانسته بود دوباره زمام امور را به دست بگیرد بالتبع باید در راستای سیاست های آمریکا در منطقه و عرصه ی بین المللی گام بر می داشت، چیزی که مارک گازیوروسکی از آن به عنوان “دولت دست نشانده” یاد می کند.
با توجه به روابط حسنه ی آمریکا و اسرائیل با یکدیگر، یکی از مواردی که ایران باید در سیاست خارجی خود اصلاح می کرد بحث برقراری مجدد رابطه با اسرائیل بود.
به همین دلیل حکومت پهلوی مصمم به برقراری ارتباط مجدد با اسرائیل بود و در این راستا در اسفند ۱۳۳۲ وزارت امور خارجه در پاسخ به استعلام سفارت ایران در “برن” طی بخش نامه ای به کلیه ی نمایندگی های ایران در خارج از کشور مطلبی را به این مضمون بیان می کند: «… راجع به سوال آن سفارت از این که آیا نمایندگان سیاسی ایران می توانند با مامورین سیاسی دولت اسرائیل دید و بازدید رسمی نمایند، اشعار می دارد که دولت شاهنشاهی با اسرائیل قطع رابطه نکرده، بلکه نمایندگی ما در آن جا فعلا تعطیل است بنابراین دید و بازدید با نمایندگان اسرائیل مانعی ندارد.»^[۶۰]

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بدین ترتیب ایران در پی برداشتن گام های عملی بیشتری برای برقراری ارتباط با اسرائیل بود لذا در تاریخ ۳۰/۳/۱۳۳۳ زین العابدین خاکسار، وزیر مختار ایران در عمان، طی سفری به اسرائیل که یک هفته طول کشید، گام جدیدی در برقراری ارتباط با اسرائیل برداشت. وی هدف از انجام این سفر را بررسی وضعیت و مشکلات اتباع ایران اعلام کرد. زین العابدین خاکسار در این سفر با وزیر امور خارجه ی اسرائیل و هم چنین با فرماندار بیت المقدس دیدار کرد.
با انجام این سفر خبر هایی در مورد احیای مجدد روابط ایران و اسرائیل منتشر شد، مخصوصا رسانه های کشور های عربی به طور گسترده ای اخبار مربوط به این سفر را پوشش دادند و اعلام کردند که دولت های قدرتمند و استعمارگر در حال فشار آوردن به ایران هستند تا با اسرائیل رابطه برقرار کند، در پی این خبر ها ایران اعلام کرد که قصد برقراری رابطه با اسرائیل را ندارد.
شایان ذکر است که مهم ترین مانع در برقراری روابط ایران و اسرائیل فشار افکار عمومی ایران و علمای مذهبی و هم چنین ترس از واکنش جهان اسلام به این موضوع بود.
بحث مناسبات ایران و اسرائیل با فراز و فرودهایی همراه بود تا این که حادثه انقلاب عراق در سال ۱۳۳۷، حکومت ایران را به این نتیجه رساند که به سمت نزدیکی و اتحاد با اسرائیل پیش برود. زیرا با انقلاب در عراق و نزدیکی این کشور به شوروی، ایران بیش از پیش احساس خطر نمود.
در همین سال است که شاه در پاسخ به نامه ی بن گوروین، نخست وزیر اسرائیل، که سیاست کوروش در قبال یهودیان را یادآوری کرده بود چنین می نویسد: یادآوری سیاست کوروش در قبال مردم شما، برای من بسیار باارزش است و من حداکثر سعی خود را برای ادامه ی راهی که به وسیله ی این سنت قدیمی به وجود آمده خواهم نمود.
حکومت شاهنشاهی ایران با توجه به شرایط داخلی و منطقه ای نمی توانست به طور علنی با اسرائیل رابطه برقرار کند پس در صدد برقراری رابطه محرمانه و غیرعلنی با اسرائیل برآمد به همین دلیل «ابراهیم تیموری در آذرماه ۱۳۳۸ به تل آویو رفته و در آن جا مستقر شد و از آن جایی که قرار بود روابط به صورت غیررسمی و محرمانه باقی بماند، وی جزئی از سفارت ایران در برن محسوب می شد و این نمایندگی نیز در مکاتبات “برن ۲” خوانده می شد.»^[۶۱]
البته شاه در پی علنی کردن این ارتباط بود ولی می بایست ابتدا عکس العمل کشورهای عربی را می سنجید به همین دلیل مصاحبه ای با روزنامه ی کیهان ترتیب داد، در این مصاحبه که با سردبیر کیهان در اول مرداد ۱۳۳۹ (۲۳ ژوئیه ی ۱۹۶۰) انجام گرفت شاه در پاسخ به سوالی در مورد شناسایی اسرائیل چنین می گوید: «این شناسایی سابقا صورت گرفته و امر تازه ای نیست، منتها روی جریانات روز و شاید هم از لحاظ صرفه جویی، چند سال پیش نماینده ی ما از اسرائیل احضار شده و هنوز هم برنگشته است. ولی این موضوع شناسایی چیز تازه ای نیست.»^[۶۲]
بعد از این اظهارات محمدرضا شاه، موجی از اعتراضات در جهان عرب به پا خاست. به گونه ای که کشور مصر که در آن زمان رهبر انقلابی آن، جمال عبدالناصر در راس امور بود بلافاصله با سخنان شدید اللحنی شاه را مورد عتاب قرار داد و سفیر ایران را از مصر اخراج کرد. ایران نیز مقابله به مثل نموده و سفیر مصر در ایران را اخراج نمود.
در پی اقدام مصر، جهان عرب نیز علیه ایران موضع گرفت و حتی چند روز پس از قطع روابط دیپلماتیک بین ایران و مصر، یکی از علمای بزرگ مصری به نام شیخ محمود شلتوت به شاه نامه ای نوشت و از اظهارات و اقدامات محمدرضاشاه ابراز نگرانی کرد و محمدرضاشاه هم در پاسخی دوپهلو و دیپلماتیک مآبانه اظهار داشت که ما اسرائیل را به صورت دوژور به رسمیت نشناخته ایم و تغییری در سیاست های خود نداده ایم و حامی مسلمانان باقی خواهیم ماند.
با این همه مناسبات ایران و اسرائیل روز به روز در حال گسترش بود اما قبل از این که به بررسی روابط ایران و اسرائیل در زمینه های مختلف بعد از کودتای ۲۸ مرداد تا انقلاب اسلامی بپردازیم، ابتدا بهتر است انگیزه های برقراری این روابط بررسی کرد.
با تشکیل اسرائیل در سال ۱۹۴۸ و به دنبال آن بروز جنگ بین اعراب و اسرائیل و شکست اعراب از اسرائیل، در وزارت امور خارجه ی ایران زمزمه های شناسایی به گوش رسید چرا که در پی شکست اعراب و هم چنین شناسایی اسرائیل توسط ترکیه و انگلیس و آمریکا، ایران احساس کرد که شناسایی اسرائیل می تواند گامی در برخورداری از کمک های مالی و اقتصادی “اصل چهار” رییس جمهور آمریکا “ترومن” و هم چنین جلب حمایت کنگره باشد و به همین دلیل ایران نمی توانست به راحتی از این امر چشم بپوشد ولی حفظ روابط حسنه با کشورهای عربی مانع از این اقدام در آن سال ها شد.
«علایق اولیه ی ایران نسبت به اسرائیل از چندین عامل نشات می گرفت، رابطه نزدیک میان اسرائیل و ایالات متحده این فکر را در شاه تقویت می کرد که داشتن مناسبات حسنه با اسرائیل، به رابطه او با واشنگتن کمک خواهد کرد و او را قادر خواهد ساخت که حسن نیت جامعه ی یهودیان آمریکا را به خوبی جلب کند؛ دریافتی که اسرائیل با شادمانی آن را تقویت می کرد.»^[۶۳]
از سوی دیگر اسرائیل نیز مشتاق به برقراری روابط با ایران بود چرا که «امید به این که مسایل سیاسی اسرائیل با منطقه به یک مساله اساسی در حد یک خصومت قومی و مذهبی تبدیل نشود، بلکه یک درگیری استراتژیک نظامی محلی بر سر تصرف مقداری زمین باشد، برای اسرائیل داشتن مناسبات حسنه با ترکیه و ایران تضمین کننده ی این واقعیت بود که اسرائیل می تواند به راحتی با مسلمانان همزیستی داشته باشد. مناسبات دوستانه ی شاه با اسرائیل نشان می داد که مخالفت با اسرائیل در این منطقه عمومیت ندارد و حکایت از آن دارد که به مرور زمان شاید حتی دیدگاه اعراب نیز عوض شود. »^[۶۴]
در راستای عملی شدن همین نوع نگرش است که دکترین محورهای پیرامون بن گوریون نخست وزیر اسرائیل مطرح می شود. اصل ایده ی دکترین محورهای پیرامون از “ریون شیلواح” است که از کارشناسان وزارت امور خارجه ی اسرائیل بوده است. محتوای این ایده بر این مبنا شکل گرفته که این تصور در منطقه و حتی در سطح جهانی مطرح شود که خاورمیانه یک منطقه ی منحصرا عربی و حتی اسلامی نیست، بلکه منطقه ای دارای مذاهب، نژادها، فرهنگ ها و ملیت های مختلف است.
بن گوریون به این ایده جنبه ی عملی می دهد و می گوید خاورمیانه یک منطقه ی صرفا عربی نیست بلکه برعکس اکثریت ساکنان آن عرب نیستند، ترک ها، ایرانی ها، یهودی ها ، بدون این که کردها و سایر اقلیت های غیر عربی کشور های عربی را به شمار آوریم، تعدادشان بسیار بیشتر از عرب ها در خاورمیانه است.
به همین دلیل اسرائیل در پی برقراری روابط استراتژیک با ترکیه و ایران در شمال و اتیوپی در جنوب برآمد تا در منطقه از انزوا خارج شود.
این دیدگاه در بین دولت مردان و سیاست گذاران ایرانی بسیار مطرح بود که با نزدیکی به اسرائیل می توان به آمریکا نزدیک تر شد. مثلا حسین فرودوست چنین می نویسد: «هرچند اسرائیل تنها کشوریهودیان جهان به شمار می رود ولی استعداد پذیرش کلیه ی یهودیان جهان را ندارد و در واقع نقش مرکز قدرت جهانی یهود را ایفا می کند، اقلیت های یهودی در جهان غرب به شدت در حکومت های خود موثراند و به خصوص این نفوذ در آمریکا بسیار شدید است، لذا نمی توان اسرائیل را یک کشور تحت سلطه ی غرب و آمریکا تلقی کرد، بلکه در واقع این جهان غرب است که تحت نفوذ اسرائیل است. از سویی اسرائیل پایگاه اصلی غرب در خاورمیانه به شمار می رفت و برای آمریکا کشور پول سازی محسوب می شد. صرف وجود اسرائیل سبب می گردید تا کشورهای عربی و ثروتمند منطقه، دلارهای نفتی خود را در مقابل سفارشات گران قیمت اسلحه به آمریکا بدهند، آمریکا با بذل و بخشش مقداری از این سفارشات را به کشورهای اروپای غربی واگذار می کرد.»^[۶۵] با توجه به وجود چنین ذهنیتی در بین دولت مردان و سیاست گذاران ایران، بالتبع روابط ایران و اسرائیل روز به روز بیشتر گسترش می یافت. باید گفت که این تفکر مختص دولت مردان ایرانی نبود بلکه خود شاه هم عمیقا معتقد بود که ایران می تواند از طریق گسترش روابط با اسرائیل به بهتر نمودن روابط خود با آمریکا کمک کند، به عبارت دیگر «باور شاه مبنی بر نفوذ یهود در آمریکا آن قدر قوی بود که وی رابطه خوب و نزدیک با اسرائیل را لازمه ی داشتن روابط مناسب و اعمال نفوذ در آمریکا می دانست، ژنرال هرکابی در سفری به ایران که با شاه ملاقات کرده بود شاه در این دیدار خواستار شد که اسرائیلی ها با نفوذی که در واشنگتن دارند سعی کنند حقایق منطقه ای را به آمریکایی ها بفهمانند، شاه افزود آمریکایی ها نیاز ایران را به جنگ افزار و کمک مالی دست کم می گیرند و تلویحا از اسرائیل خواست که در این باره به پرزیدنت آیزنهاور فشار وارد سازند، بعدها شاه در ملاقاتی با رهبران اسرائیلی این تقاضا را تکرار کرد.»^[۶۶]
همان طور که ذکر شد روابط ایران و اسرائیل رو به گسترش گذاشت به طوری که روزنامه ی معاریو در ۲۲/۲/۱۳۴۲ با درج خبری با عنوان “درجه ی وزیر مختاری نماینده ی اسرائیل در تهران” خبر داد که مایر عزری به درجه ی وزیر مختاری نایل آمده است و در ادامه در رابطه با نمایندگی اسرائیل در تهران نوشت که علی رغم فقدان روابط عادی دبپلماتیک، یک نمایندگی اقتصادی که دارای اختیارات کنسول نیز هست به ریاست دکتر دوریل در تهران فعال است. روزنامه ی معاریو این اتفاقات و ترفیع عزری به درجه ی وزیرمختاری را نشانه ی پیشرفت روابط بین اسرائیل و ایران می دانست.
مایر عزری در گسترش روابط سیاسی و اطلاعاتی بین ایران و اسرائیل نقش تعیین کننده ای داشت، او یهودی ایرانی تباری بود که در سال ۱۳۲۸ شمسی به همراه ده ها نفر از یهودیان ایرانی به اسرائیل مهاجرت کرده بود، عزری که با زبان فارسی و آداب و رسوم ایرانیان آشنایی داشت، نقش اصلی را در برقراری روابط بین دو کشور و ملاقات های دو طرف ایفا می کرد. به عنوان مثال مایر عزری توانسته بود با شخص محمدرضاشاه و اسدالله علم، وزیر دربار، روابط صمیمانه ای برقرار کند و هرگاه مناسب بداند به ملاقات آن ها برود، در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۴۸ (۳ سپتامبر ۱۹۶۹) عزری در ملاقات با اسدالله علم به او می گوید که “آباابان” تقاضای دیدار با شاه را دارد، تا در مورد مسایل خاورمیانه با شاه گفتگو کند، محمدرضاشاه پس از آگاهی از این موضوع ابتدا تمایلی به این ملاقات از خود نشان نمی دهد ولی بعد از گذشت چند روز به اسدالله علم اطلاع می دهد که حاضر است این دیدار صورت پذیرد. اسد الله علم در خاطرات خود درمورد این موضوع چنین می نویسد: «امروز ۱۵ شهریور، پس از شام، شاه مرا به گوشه ای کشید و دستور داد که به مایر عزری بگویم، وزیر خارجه اش می تواند هر موقع که مایل باشد، شرفیاب شود. دربار به دلیل فعالیت های عزری در گسترش روابط دو کشور به او نشان درجه دوم تاج اعطا کرد. علم در ۱۹ شهریور ۱۳۵۲ در خاطرات خود می نویسد: به عزری نماینده ی اسرائیل در تهران نشان درجه دوم تاج اعطا شده است، شاه به من دستور داد که تاریخ فرمان همراه نشان را به پیش از جنگ ژوئن ۱۹۶۷ اعراب و اسرائیل تغییر دهم تا از این بابت کدورتی در روابط ایران و اعراب بروز نکند.»^[۶۷]
نقش بهاییان نیز در ارتباط بین ایران و اسرائیل چشمگیر است، بهاییان همیشه با اسرائیل در ارتباط بودند و در کشورهای گوناگون به ویژه ایران به صورت ستون پنجم برای اسرائیل عمل می کردند، گزارشات ساواک در این زمینه شاهدی بر این مدعا می باشد. به عنوان مثال گزارش ساواک در تاریخ ۲۲/۱/۱۳۵۲ بدین شرح آمده است:
«به: اداره کل سوم
از: اداره کل دوم
موضوع: انتخابات اعضای محافل مرکزی بهایی های جهان در اسرائیل
طبق اظهارات امان فتح اعظم، عضو محافل مرکزی بهایی ها در اسرائیل قرار است در تاریخ ۶/۲/۱۳۵۲ شمسی انتخابات … جهت رهبری کردن محافل مرکزی بهایی های جهان در اسرائیل به مدت ۲۰ سال آینده آغاز شود.همچنین قرار است نه نفر … از هر محفل بهایی از ۱۱۳ کشور جهان به منظور شرکت در انتخابات فوق الذکر به اسرائیل عزیمت نمایند.
نظریه: اسرائیل مذهب بهایی را به عنوان مذهب رسمی در سال ۱۳۵۲ شمسی به رسمیت شناخته است. دولت اسرائیل با اجرای برنامه هایی از افراد مذکور می کوشد از اقلیت فوق الذکر در سایر کشورها به ویژه ایران بهره برداری سیاسی – اطلاعاتی و اقتصادی بنماید»^[۶۸]
علی رغم وجود چنین گزارشاتی در ساواک در مورد بهاییان، نفوذ آن ها در ایران، مخصوصا در بین دولت مردان روز به روز بیشتر می شد.
علاوه بر بهاییان، یهودیان ساکن ایران نیز بسیار فعال بودند و نقش موثری در ارتباط بین ایران و اسرائیل و حتی کمک های مالی به اسرائیل داشتند. برای نمونه می توان به این گزارش ساواک اشاره کرد: «به: ۳۲۱
از:۴۵۲۰ – شماره ی گزارش ۲۳۷۸۷/۴۵۲۰
موضوع: جمع آوری پول ، شماره ی نامه: ۲۳۷۷۳/۴۵۲۰
از ابتدای ژوئن سال ۱۹۶۷ میلادی و بعد از جنگ بین اعراب و اسرائیل، انجمن کلیمیان تهران با راهنمایی و تقاضای دولت اسرییل به وسیله ی مقامات آژانس اسرائیل در ایران، ابتدا خیلی محرمانه شروع به جمع آوری پول نموده و این اعانات در شب نشینی ها و در ایام برگزاری نماز عید شنبه ها در مساجد و انجمن های محلی کلیمیان در تهران و شهرستان ها با ازام مامورین یهودی ایرانی و مامورین اعزامی اسرائیل به ایران جمع آوری گردید و حتی چندی قبل قرار بود که بهای دو فروند جت جنگی میراژ سهمیه ی پرداختی یهودیان ایران جمع آوری شود که مبلغی قابل توجه، جمع آوری و پرداخت گردید.»^[۶۹]
در بحث گسترش روابط ایران و اسرائیل می توان به نقش دو عامل مهم اشاره کرد:
الف) نقش آمریکا در روابط ایران و اسرائیل
ب) نقش کشورهای عربی در گسترش روابط ایران و اسرائیل
الف) نقش آمریکا در روابط ایران و اسرائیل: با توجه به پایان جنگ جهانی دوم و قدرت یافتن آمریکا و در پی آن به وجود آمدن جنگ سرد، دو قطبی شدن جهان سکه ی رایج روزگار شد به همین دلیل کشورها یا در بلوک شرق جای می گرفتند یا در بلوک غرب، بلوک غرب به سردمداری آمریکا سعی در تضعیف شوروی و بلوک شرق داشت.
با توجه به این دسته بندی ایران و اسرائیل هردو در بلوک غرب جای می گرفتند و بالتبع باید سیاست های خود را با سیاست های کلی آمریکا در منطقه ی خاورمیانه و عرصه ی بین المللی هماهنگ می کردند، به عنوان مثال هنگامی که آیزنهاور در سال ۱۹۵۳ میلادی رئیس جمهور آمریکا شد، آمریکا از پیشروی کمونیسم بین المللی نگران بود و احساس خطر می کرد به همین دلیل آیزنهاور با کمک برادران دالس، استراتژی مهار کمونیسم (یا انتقام گسترده) را اعلام کرد. در پی این دکترین بود که پیمان بغداد شکل گرفت، پس از اعلام دکترین آیزنهاور که در آن رییس جمهور آمریکا خواستار فعال شدن سیاست ایالات متحده در خاور میانه به منظور جلوگیری از گسترش کمونیسم گردید، در همین مقطع بود که جمال عبدالناصر نیز در مصر به قدرت رسید و جنبش نیرومند پان عربیسم شکل گرفت، شایان ذکر است که در همین مقطع زمانی کارشناسان آمریکایی و انگلیسی مشغول کمک به تاسیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور در ایران بودند. « ایالات متحده، کشورهای منطقه را تشویق می کرد که در امور امنیتی با یکدیگر همکاری کنند و اسرائیل را نیز در جریان بگذارند، لذا در اکتبر ۱۹۵۷ میلادی سپهبد تیمور بختیار، نخستین رییس ساواک، به پاریس رفت و خواستار ملاقات با “یعقوب تسور"، سفیر اسرائیل در فرانسه شد، او این تقاضا را از طریق “دکتر صادق صدریه” دبیر اول سفارت ایران به عمل آورد. در این ملاقات بختیار از ارتش اسرائیل و پیروزی هایش در جنگ با مصر ستایش کرد و نگرانی خود را از اقدامات ناصر در بی ثبات کردن خاورمیانه ابراز داشت و به نام شاه پیشنهاد همکاری و مبادله ی اطلاعات در امور امنیتی را ارائه داد. دولت اسرائیل از این پیشنهاد استقبال نمود و “بن گوریون” آن را فتح بابی برای همکاری گسترده تر سیاسی بین دو کشور در قاره ی آسیا دانست. احساس اسرائیلی ها این بود که همکاری با ایران و ترکیه می تواند دشمنی هند که روابطش را با آنان فدای دوستی با مصر کرده بود جبران کند.»^[۷۰]
همان طور که قبلا نیز ذکر شد، ذهنیت شخص محمدرضا شاه و دولتمردان از رابطه ویژه ی اسرائیل و آمریکا در برجسته شدن نقش آمریکا در روابط ایران و اسرائیل بسیار موثر بود.
ب) نقش کشورهای عربی در گسترش روابط ایران و اسرائیل:
همان طور که قبلا نیز بیان شد ایران کشوری اسلامی بود و علمای مذهبی فعالی داشت که همیشه از نزدیکی ایران و اسرائیل انتقاد می کردند علاوه بر آن کشور های مسلمان و عربی فشار قابل ملاحظه ای برای جلوگیری از ارتباط بین ایران و اسرائیل به عمل آوردند. اما عواملی چند در بین کشورهای عربی باعث شد که ایران مصمم به برقراری ارتباط با اسرائیل شود، همان طور که ذکر شد یکی از این عوامل وقوع انقلاب در عراق بود، این انقلاب دارای گرایشات مارکسیستی بود و عراق به همین دلیل از پیمان بغداد خارج شد و محمدرضاشاه از این بابت احساس نگرانی زیادی می کرد.
به دنبال گسترش ناسیونالیسم عربی و راه انداختن جنگ روانی و جبهه ی تبلیغاتی علیه ایران و اسرائیل از سوی کشورهای عربی که گرایشات مارکسیستی و ناسیونالیسم قوی داشتند و با توجه به سطح منطقه ای و ساختار دوقطبی نظام بین المللی ایران و اسرائیل بیش از پیش به هم نزدیک شدند، اهمیت ایران و اسرائیل پس از اعلام دکترین نیکسون بیش از پیش شد و ایران و اسرائیل به بازوان نظامی آمریکا در خاور میانه تبدیل شدند. به طوری که نقش ایران در خلیج فارس برجسته بود و نقش اسرائیل در مدیترانه ی شرقی.
با توجه به همین گسترش ناسیونالیسم عربی، طرح وحدت کشورهای مصر و سوریه و عراق در اوایل دهه ی ۱۹۶۰ میلادی مطرح شد و اسرائیل بیش از پیش احساس خطر نمود و در همین راستا بود که “بن گوریون” در نامه ای به تاریخ ۲۳ مه ۱۹۶۳ (۲ خرداد ۱۳۴۲) که به وسیله ی فرستاده ی ویژه ای برای شاه به تهران ارسال کرده بود چنین می گوید که «موقعیت استراتژیک ایران و اسرائیل ایجاب می کند تا این دو کشور بر همکاری های خود برای مقابله با دشمنان داخلی و خارجی بیفزاید. بن گوریون در نامه ی خود به نتایج وحدت مصر، سوریه و عراق اشاره کرده، نوشته بود که افزایش قدرت و پرستیژ ناصر، منافع حیاتی ایران و اسرائیل را به خطر خواهد انداخت، نخست وزیر اسرائیل هم چنین متذکر شده بود که ناصر ممکن است به ماجراجویی های تازه ای در خلیج فارس و شیخ نشین های ساحلی خلیج، به خصوص کویت و هم چنین خوزستان دست بزند و امنیت کشتی رانی را در کانال سوئز و شط العرب به خطر بیندازد و موانعی را در راه عبور آزاد محموله های نفتی ایران و کویت به وجو آورد. بن گوریون در ادامه ی این مطلب نوشته بود که “موضع غیر مصمم” ایران در قبال اسرائیل، مصر را به ادامه ی ماجراجویی خود تشویق می کند و تنها از طریق “مخالفت جدی و فعال” با ناصر می توان او را وادار کرد که در داخل مرزهای کشور خود بماند و از توسعه طلبی و کسب قدرت و پرستیژ در دنیای عرب خودداری کند.»^[۷۱]
با توجه به مواردی که ذکر شد تبیین نزدیکی ایران و اسرائیل دیگر چندان دور از ذهن و دشوار نمی نماید. در بین کشورهای عربی در مورد مقابله با ایران اتفاق نظر وجود نداشت. مثلا کشورهایی مانند عربستان که حکومت شاهنشاهی داشتند با ایران همراه بودند نه با مصر،- البته بعدها در زمان سادات بین ایران و مصر نیز روابط حسنه برقرار شد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد-، یک نمونه ی بارز از همراهی عربستان به عنوان یک کشور پادشاهی با ایران، ماجرای شورش و کودتا در یمن می باشد.
قضیه از این قرار بود که در سپتامبر ۱۹۶۲ م (۱۳۴۱) افسران ارتش یمن بر ضد پادشاه این کشور قیام نمودند و در این کشور کودتا کردند، در این بین، شوروی و مصر از این کودتا حمایت کردند حتی جمال عبدالناصر سی هزار نیرو برای کمک به انقلابیون یمنی به این کشور اعزام کرد.
با توجه به موقعیت سوق الجیشی یمن، اسرائیل، عربستان و ایران از این فعل و انفعالات نگران بودند و به همین دلیل در صدد کمک به نیروهای سلطنتی یمنی برآمدند به طوری که «در دو مورد اسرائیلی ها مستقیما از فضای عربستان سعودی به وسیله ی هواپیماهایی که علامت نیروی هوایی شاهنشاهی ایران برآن بود، عبور کرده و به وسیله ی چتر مهمات را به شورشیان رساندند. گذشته از مقامات ساواک که هویت واقعی هواپیماهای اسرائیلی که بر فراز عربستان پرواز می کرد را می دانستند، تنها فرد دیگری که از این اقدام مشترک ایران و اسرائیل اطلاع داشت، “کمال ادهم” بود، وی برای اولین بار در سال ۱۹۶۹ در کلوپ افسران ساواک در تهران با “زوی زامیر” رییس موساد تماس برقرار کرد. ژنرال نصیری میزبان این مهمانی بود. این ملاقات به درخواست ژنرال زامیر که می خواست از مقامات به عنوان واسطه بین موساد و رییس سرویس امنیتی عربستان سعودی استفاده کند ترتیب یافته بود.»^[۷۲]
با توجه به وجود چنین شرایط و منافع مشترکی، ایران و اسرائیل روز به روز به یکدیگر نزدیک تر می شدند و همکاری های خود را در زمینه های مختلف گسترش می دادند، آمدن گلدامایر و مناخیم بگین نخست وزیران اسرائیل به ایران و هم چنین دیدار آباابان، شیمون پرز، ژنرال عزر وایزرمن از ایران و ملاقات آن ها با شاه حاکی از وجود روابط عمیق و صمیمانه بین دو کشور بود.
اگرچه این رفت و آمدها و مذاکرات بدون نتیجه نبود و باعث توسعه و گسترش روابط بین ایران و اسرائیل شده بود اما، روابط ایران و اسرائیل با محدودیت هایی نیز همراه بوده است که مهم ترین عامل آن مسلمان بودن مردم ایران است و به همین دلیل ایران همیشه سعی می کرد کشورهای عربی و اسلامی را به نحوی از خود راضی نگه دارد، به همین علت می توان گفت که رابطه ایران و اسرائیل دارای دو بعد بوده است:
بعد اول: وجود منافع مشترک و اتحاد مخفی بین طرفین. ایران هیچ تمایلی برای علنی شدن این ارتباط نداشت در حالی که اسرائیل بسیار علاقه مند بود که ارتباطش را با ایران علنی سازد تا از انزوای سیاسی در منطقه خارج شود، این نوع ارتباط بین ایران و اسرائیل را آمریکا به عنوان مکمل و تقویت کننده هدایت می کرد.
بعد دوم: ظاهرسازی ایران در حمایت از کشورهای عربی و قضیه ی فلسطین و هم گامی با این طیف کشورها در مجامع بین المللی علیه اسرائیل. به همین دلیل ایران در بسیاری از رای گیری های سازمان ملل در مورد موضوع فلسطین، به نفع این کشور رای می داد.
با توجه به آن چه ذکر شد در مورد بعد اول و چگونگی روابط ایران و اسرائیل باید گفت که ایران و اسرائیل در زمینه های مختلفی همکاری داشتند که از آن جمله می توان به چند مورد ذیل اشاره کرد: الف) روابط نظامی، ب) روابط اقتصادی، ج) روابط و همکاری اطلاعاتی.

برای از بین بردن این بیش برازش، باید ورودی‌های شبکه عصبی را کاهش داد. به عبارتی باید اجازه بیش برازش را به شبکه‌های عصبی نداد. در این مقاله برای این کاهش تعداد متغیرها از داده کاوی استفاده شده است. داده کاوی علم کاوش داده‌ها جهت کشف دانش است. علم داده کاوی با ارائه راهکارهای مختلف، اولین رکن استفاده از داده‌ها جهت کشف دانش را حذف داده‌های اضافی و شاخ و برگ‌های غیر ضروری می‌داند و لذا در این مقاله از چند تکنیک داده کاوی که در ادامه شرح داده خواهد شد استفاده گردیده است. همچنین، همانگونه که ذکر شد، مدل‌هایی که برای پیش بینی‌های کوتاه مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند، مدل ‌های سری زمانی و تحلیل‌های تکنیکال می‌باشند. از آنجا که ما قصد پیش بینی قیمت بسته شدن سهام را به صورت روزانه داریم نیز، با تلفیق این دو مدل، با بهره گرفتن از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال و قیمت‌های روزهای قبل به پیش بینی می‌پردازیم.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

قسمت دوم این مقاله به تحقیقات مشابه، قسمت سوم به تعریف فرایند و روش انجام تحقیق، قسمت چهارم به نتایج تحقیق، قسمت پنجم نتیجه گیری و قسمت ششم به منابع تخصیص یافته است.

۱-۴- پژوهش‌های مشابه

لو و همکاران^[۹] (۲۰۱۴) پس از بررسی دلایل بیش برازش^[۱۰] و تعمیم نامناسب شبکه‌های عصبی^[۱۱]، با اعمال تغییراتی در شبکه عصبی و به کار بردن کلاسی از تأخیر سازنده RBF^[12] شبکه‌های عصبی؛ موفق شده است که شبکه عصبی با دقت بیشتر و البته تعداد نرون های^[۱۳] کمتر در لایه پنهان^[۱۴] شبکه عصبی ساخته و نتایج آن را در دنیای واقعی امتحان کرده است.
لاهمیری^[۱۵] (۲۰۱۳) با به کاربردن تبدیلات گسسته ویولت (SWT)^[16] و تقسیم سری زمانی^[۱۷] قیمتی به دو بخش ماژور^[۱۸] و مینور^[۱۹]، نتیجه می‌گیرد که بخش ماژور در واقع دارای فراوانی و پراکندگی پایین تری بوده و برای پیش بینی روند بلند مدت قیمت سهام مناسب است. وی پس از تبدیلات مذکور، با بهره گرفتن از شبکه‌های عصبی بازخور برگشتی^[۲۰]، به پیش بینی قیمت سهام پرداخته و با بررسی تئوری خود در ۱۵ پایگاه داده^[۲۱]، نتیجه می‌گیرد که الگوریتم پیشنهادی وی از مدلهای ARMA ^[۲۲]و RW^[23] عملکرد بهتری دارد.
تیکنور^[۲۴] (۲۰۱۳) با در نظر گرفتن قیمت‌های روزانه و اندیکاتورهای^[۲۵] تحلیل تکنیکال^[۲۶] به عنوان ورودی شبکه عصبی، قیمت بسته شدن^[۲۷] روز بعد را پیش بینی می‌کند. وی با بیان پیچیدگی‌های موجود در روند^[۲۸] تغییرات قیمت سهام و مشکلات پیش بینی آن، برای جلوگیری از بیش برازش و بیش آموزش^[۲۹] پیشنهاد می‌کند که شبکه عصبی توسط الگوریتم بیزین^[۳۰] کنترل شده^[۳۱] و برای مدل‌های با پیچیدگی بالا جریمه هایی^[۳۲] تعیین گردد تا از بیش برازش و بیش آموزش جلوگیری شود. وی صحت ادعای خود را در سهام‌های مایکروسافت^[۳۳] و گلدمن^[۳۴] به بوته آزمایش می‌گذارد.
بیسون^[۳۵] (۲۰۱۴) با بیان این مسئله که سرمایه گذاری در بازار سهام، به دلیل بازده خوب آن همواره مورد توجه سرمایه گذاران بوده است؛ کسب بازده و سود مناسب در این بازار را منوط به دانستن و پیش بینی کردن نقاط بازگشت^[۳۶] قیمت می‌دانند. لذا پیش بینی قیمت سهام در روزهای آینده را مهمترین امر در راه رسیدن به این مهم می داند. وی با بهره گرفتن از فیلتر کلمن^[۳۷]، داده ها را پیش پردازش کرده و با شبکه‌های عصبی دینامیک^[۳۸] به پیش بینی قیمت می پردازد. وی برای اثبات کارایی مدل پیشنهادی، چهار سهم از بازار سهام هند؛ بمبئی^[۳۹] را انتخاب و بررسی کرده است.
الیویرا^[۴۰] (۲۰۱۳) با مهم دانستن این مسئله که پیش بینی جهت تغییر قیمت سهام سهم به سزایی در تنظیم سیاست‌های^[۴۱] معامله گران دارد، پیشنهاد می‌کند که با بهره گرفتن از داده‌های تاریخی^[۴۲] در مدل‌های ریاضی^[۴۳] می‌توان به صحت و دقت خوبی در پیش بینی رسید. وی با بیان این مسئله که سه نوع تحلیل سری زمانی، تکنیکال و فاندمنتال^[۴۴] برای تحلیل داده های تاریخی به کار گرفته می شوند، شبکه عصبی طراحی می‌کند که داده‌های ورودی آن، از ورودی های هر سه تحلیل ذکر شده می‌باشد. در واقع وی هر سه تحلیل را با هم یکی کرده و از قابلیت های هر کدام استفاده می‌کند. همچنین پیشنهاد می‌کند که استفاده محض از تمام داده‌ها باعث بیش برازش و پایین آمدن دقت شبکه می‌شود و لذا با بهره گرفتن از تکنیک های متعدد داده کاوی، داده ها را پیش پردازش^[۴۵] می‌کند. وی صحت گفته‌های خود را در بازار سهام برزیل تأیید می‌کند.
کارا و همکاران^[۴۶] (۲۰۱۱) با بیان این مسئله که پیش بینی جهت تغییرات قیمت سهام امری چالش برانگیز^[۴۷] و در صورت صحت بسیار پر سود است، بسط مدل‌های ریاضی برای این مهم را به دلیل پیچیدگی‌های ذاتی بازار سهام بسیار مشکل می‌داند. وی با بهره گرفتن از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به عنوان ورودی، کارکرد و نتایج عملکرد دو الگوریتم دسته بندی شبکه های عصبی و ماشین های بردار پشتیبان^[۴۸] را بررسی کرده و با مقایسه نتایج، کارکرد شبکه های عصبی را بهتر و مفید تر می‌یابد.
جاسمی و همکاران^[۴۹] (۲۰۱۱) شبکه‌های عصبی را به همراه تحلیل تکنیکال و نمودارهای شمعی ژاپنی^[۵۰] به کار می برد، وی در پژوهشی به جای اینکه با شبکه‌های عصبی قیمت و یا اندیکاتورها را پیش بینی کند، در صدد پیش بینی و برازش یک مدل رگرسیون^[۵۱] می‌باشد که متغیرهای مستقل آن، اندیکاتورهای تکنیکی و متغیر مستقل آن روند کوتاه مدت قیمت است. اندیکاتورهای تکنیکی توسط دو روش داده‌های خام^[۵۲] و تحلیل تکنیکال به ترتیب به تعداد پانزده و بیست و چهار عدد تعریف شده‌اند. در نهایت با آزمایش بر روی داده‌های حاضر در یاهو فایننس^[۵۳] به این نتیجه می‌رسد که نتایج پیش بینی به این روش بسیار کارآمدتر از متدهای کلاسیک است.
چانگ^[۵۴] (۲۰۱۲) با ارائه مدل جدیدی از شبکه‌های عصبی تحت عنوان شبکه عصبی نیمه متصل^[۵۵] به پیش بینی قیمت سهام به وسیله اندیکاتورهای تکنیکال می‌پردازد. این شبکه جدید، از نظر تابع فعال سازی^[۵۶]، تعداد لایه‌ها و اتصال نرون‌ها با شبکه های عصبی معمول تفاوت دارد. نخست اینکه اتصال داشتن یا نداشتن دو نرون با هم تصادفی تعیین می‌گردد. تفاوت دوم در تصادفی بودن تعداد لایه ها نیز می‌باشد و سرانجام تابع فعال سازی نیز به جای سیگموید^[۵۷]، تابع سینوسی^[۵۸] انتخاب می‌گردد. وی برای اثبات کارآمدی الگوریتم پیشنهادی، آن را از سه نظر امتحان می‌کند. اوّل دقت پیش بینی آن را یعنی تفاوت مقادیر پیش بینی شده و مقادیر واقعی سنجیده، سپس از نظر بیش برازش با مدل‌های معمولی شبکه عصبی مقایسه کرده و در نهایت عملکرد آن را با سایر الگوریتم‌های رقیب مقایسه کرده است.
لو^[۵۹] (۲۰۱۰) با این مقدمه که پیش بینی قیمت سهام و اساسا پیش بینی در تمام بازارهای مالی کاری سخت و چالش برانگیز است، استدلال می‌کند که این امر به دلیل وجود اغتشاش^[۶۰] فراوان در میان داده‌های پیش بینی کننده است. وی پیشنهاد می‌کند که با به کار بردن آنالیز متغیر مستقل یکپارچه^[۶۱]؛ در ابتدا باید در میان داده‌های پیش بینی کننده آنهایی که مستقل هستند را یافته، اغتشاش موجود در آنها را از بین برده و پس از آن ورودی ها را به منظور پیش بینی قیمت به شبکه عصبی داد. وی برای اثبات مدعای خود دو شاخص بازار بورس تایلند^[۶۲] و نیکی^[۶۳] را انتخاب کرده و با مقایسه عملکرد الگوریتم پیشنهادی با اغتشاش زدایی توسط امواج ویولت و سپس به کار بردن شبکه‌های عصبی بازخور بازگشتی و همچنین با شبکه‌های عصبی معمولی بدون فیلترینگ و همچنین قدم زدن تصادفی؛ الگوریتم پیشنهادی را کارا می‌یابد.
وانگ و همکاران^[۶۴] (۲۰۱۱) نیز اظهار می‌دارد که پیش بینی قیمت سهام به دلیل بالا بودن تعداد متغیرهای مستقل امری مشکل و چالشی است. وی پیشنهاد می‌کند در ابتدا توسط الگوریتم^[۶۵] WDBP با بهره گرفتن از ویولت اغتشاشات موجود میان داده ها از بین رفته و توسط شبکه‌های عصبی پس خور بازگشتی، پیش بینی انجام گیرد. همچنین برای اثبات الگوریتم پیشنهادی خود، آن را در بازار شانگهای^[۶۶] به بوته آزمایش گذاشته و عملکرد بهتر الگوریتم پیشنهادی را نسبت به شبکه عصبی پس خور بازگشتی تصدیق می کند.

۱-۵- ضرورت انجام تحقیق و اهمیت تحقیق

همانگونه که پیش‌تر و در ادبیات موضوعی دیده شد، پیش بینی قیمت بالا و قیمت پایین برای یک دوره جلوتر، پیش از این انجام نشده است و خلاء وجود مدلی برای پیش بینی که به طور عملی قابل استفاده باشد، احساس می شود. پیش از این، در پژوهش های مشابه، تنها قیمت بسته شدن پیش بینی می شده است و این در حالی است که پیش بینی کننده سهم، ممکن است مالک سهام نباشد. در این حالت، پیش بینی کننده توانایی عملی برای استفاده از مدل را ندارد. دلیل این امر این است که وی احتمالا مجبور است، سهام را با همان قیمتی که پیش بینی می کند، خریداری کند. لذا در این پژوهش، به پیش بینی دو قیمت بالا و پایین پرداخته شده و توسط آن، پیش بینی کننده این فرصت را دارد که در قیمت پایین سهام را خریداری کرده و در قیمت بالا آن را بفروشد.

۱-۶- اهداف تحقیق

اهداف اصلی این پژوهش عبارتند از :

• • شناسایی مؤثرترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای پیش بینی قیمت سهام مورد نظر

• • داده کاوی سری های زمانی برای تشخیص شبیه ترین سری زمانی به سری زمانی هدف، جهت پیش‌بینی تغییرات آینده سهام هدف، با بهره گرفتن از تغییرات گذشته قیمت سهم مشابه

• • طراحی و ساخت شبکه عصبی برای پیش بینی قیمت‌های بالا و پایین سهام مورد نظر

۱-۷- ساختار تحقیق

در ادامه این پژوهش و در فصل دوم، به معرفی شبکه های عصبی و انواع آن، داده کاوی و نقش آن در پیش پردازش داده ها و داده کاوی سری‌های زمانی و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال می‌پردازیم. در فصل سوم به بیان روش تحقیق انجام شده با جزئیات کامل، شامل مراحل سه گانه پیش پردازش و ساخت اطلاعات و ابزارهای به کارگرفته شده در هر مرحله، معماری شبکه عصبی و الگوریتم‌های فعال سازی و همچنین الگوریتم‌های رقیب خواهیم پرداخت. در فصل چهارم، نتایج عملی به دست آمده از داده کاوی سری‌های زمانی و ساخت شبکه عصبی، به تفصیل توضیح داده می‌شود و نتایج به دست آمده، با نتایج الگوریتم‌های رقیب مقایسه می گردد. در انتها و در فصل پنجم، به بررسی نتایج و پیشنهادات برای تحقیقات آتی خواهیم پرداخت

فصل دوم

ادبیات تحقیق

۲-۱- مقدمه

بازارهای مالی به دلیل خصوصیات منحصر به فردی نظیر عدم نیاز به سرمایه کلان، سادگی و کم هزینه بودن معاملاتشان و عدم وجود ریسک نکول^[۶۷]، در عصر اخیر به یکی از پرطرفدارترین حوزه‌های سرمایه گذاری تبدیل شده‌اند. حکومت‌ها و دولت‌ها نیز به این دلیل که می‌توانند با گرد هم آوردن سرمایه‌های اندک و سرمایه های کلان، بودجه‌های عظیمی برای امور کشوری فراهم کنند، همواره به گسترش این بازارها کمک کرده و با تصویب قوانین متعددی از جمله معافیت‌های مالیاتی در تلاش برای کشاندن پس اندازهای مردم به این بازارها بوده اند. به دلیل همین خصوصیات، حجم عظیمی از سرمایه گذاران به این حوزه وارد شده و این بازارها با سرعت چشمگیری نیز در حال رشد هستند. این حجم زیاد سرمایه گذاران، برای کسب سود از این بازارها وارد آن شده و لذا همواره به دنبال راه‌هایی برای افزایش دامنه سود خود بوده اند. این مسئله باعث شده است که سرمایه گذاران همواره به دنبال پیش بینی اتفاقات آینده و قیمت ها در بازار بوده و از این طریق کسب سود کنند؛ به همین دلیل است که همزمان با رشد این بازارها، مدل های بسیار متنوعی برای پیش بینی بوجود آمده و در حال گسترش نیز هستند. به طور کلی شاید بتوان سرمایه گذاران را به دو دسته تقسیم کرد، آنها که به مدل کارایی بازار سرمایه اعتقاد داشته و به پیش بینی این بازارها معتقد نیستند؛ و آنهایی که به روش های مختلفی به پیش بینی در این بازارها می پردازند. در مورد نظریه کارایی بازار در ادامه به تفسیر سخن گفته خواهد شد و لذا در ادامه به مرور روش های متنوعی که برای پیش بینی قیمت سهام بوجود آمده و به کار گرفته شده اند خواهیم پرداخت. به صورت کلی می‌توان گفت که تلاش برای پیش بینی بازارهای مالی در سه حوزه اتفاق افتاده است، حوزه اول به بررسی ساختار بازار، سهام موجود در آن و صنایع پرداخته و با شناسایی ویژگی های خاص این بازارها به تشخیص و معرفی صنایع و یا سهام برتر پرداخته و سرمایه گذاران را از این طریق یاری می‌کنند. حوزه دوم به ایجاد یک مدل برای استراتژی‌های سرمایه گذاری پرداخته و سعی دارند با شناسایی نقاط خرید و فروش سهام، کاری کنند که سرمایه گذاران در کمترین قیمت خرید و در بیشترین قیمت اقدام به فروش نمایند. حوزه سوم اما به پیش بینی قیمت سهام می‌پردازند، جایی که بیشترین گستردگی استفاده از الگوریتم‌ها و مدل‌های مختلف در آن وجود دارد. این حوزه را می‌توان به صورت کلی در سه بخش یا سه دیدگاه دید؛ تحلیل تکنیکال^[۶۸]، تحلیل بنیادین^[۶۹] و تحلیل با مدل‌های هوش مصنوعی^[۷۰]. در ادامه به توضیح مختصری در مورد هر یک از این دیدگاه ها خواهیم پرداخت.

۲-۱-۱- تحلیل تکنیکی

روشی برای پیش‌بینی قیمت‌ها در بازار از طریق مطالعه وضعیت گذشته بازار است. در این تحلیل از طریق بررسی تغییرات و نوسان‌های قیمت‌ها و حجم معاملات و عرضه و تقاضا می‌توان وضعیت قیمت‌ها در آینده را پیش‌بینی کرد. این روش تحلیل در بازار ارزهای خارجی، بازارهای بورس اوراق بهادار و بازار طلا و دیگر فلزات گران‌بها کاربرد گسترده‌ای دارد.
این نوع تحلیل با بهره گرفتن از مطالعه رفتار و حرکات قیمت و حجم سهام در گذشته و تعیین قیمت و روند آینده سهم صورت می‌پذیرد. تغییرات قیمت سهم با بهره گرفتن از پیشینه تاریخی و نمودار توسط تحلیل گر تکنیکی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. این روش بیشتر مورد استفاده سفته‌بازان قرار می‌گیرد و بدین صورت قصد دارند تا بازده مورد نظر خود را در هنگام بالا رفتن قیمت سهم افزایش دهند. در واقع سرمایه گذاران با دیدگاه کوتاه مدت از این روش بهره می‌جویند.
تحلیل تکنیکی (فنی)، با آزمون قیمت‌های گذشته و حجم مبادلات حرکت‌های آینده، قیمت را پیش بینی می‌کند. اساس این تحلیل‌ها بر استفاده از نمودار و رابطه‌های ریاضی و هندسی متمرکز است تا بدین گونه روندهای کوچک و بزرگ بدست آید. در این راستا فرصت‌های خرید یا فروش از راه برآورد محدوده نوسانات بازار مشخص می‌شود.

۲-۱-۲- تحلیل بنیادین

تحلیل بنیادین یک شرکت شامل تحلیل گزارشات مالی و سلامت مالی شرکت، مدیریت و امتیازات رقابتی، رقبا و بازارهای مربوطه‌ است. هنگامیکه این تحلیل در بازارهای آتی^[۷۱] و فارکس^[۷۲] به کار می‌رود، تمرکز اصلی بر شرایط اقتصادی، نرخ بهره، تولید، سودآوری و مدیریت است. وقتی سهام، قراردادهای آتی یا ارز مورد تحلیل بنیادین قرار می‌گیرد، دو رویکرد اساسی وجود دارد: تحلیل پایین به بالا و تحلیل بالا به پایین. این عبارات جهت تمیز دادن چنین تحلیلهایی از سایر تحلیل‌های سرمایه گذاری نظیر تحلیل‌های کمی و تکنیکی است. تحلیل بنیادین بر اساس داده‌های گذشته و فعلی با هدف پیش بینی مالی انجام می‌پذیرد. اهداف متعددی برای این تحلیل وجود دارد. تعیین ارزش سهام شرکت و پیش بینی تغییرات آتی قیمت، برآورد عملکرد تجاری و ارزیابی مدیریت و اتخاذ تصمیمات داخلی جهت محاسبه ریسک اعتباری در تحلیل بنیادین اساس پیش بینی بر مبنای وقایع و رخدادهای واقعی پایه گذاری شده‌است. معامله گر با تحلیل اتفاقات و اخبار دنیای واقعی و بر اساس دانش و استراتژی خود، به پیش بینی بازار می‌پردازد. استراتژی روش محاسبه نقاط ورود به بازار و خروج از آن است. پایه نظر تحلیل گران بنیادی این است که تمام تغییرات در قیمتها حتماً یک علت اقتصادی بنیادی دارد.

۲-۱-۳- تحلیل توسط مدل‌های علمی

مدل‌های علمی بسیار متنوعی برای استفاده در پیش بینی، در چند دهه اخیر معرفی و به کارگیری شده‌اند. از مدل‌های کلاسیک پیش بینی رگرسیونی^[۷۳] گرفته تا متدهای متنوع و به روزی که در سری‌های زمانی^[۷۴] معرفی می شوند؛ از جمله کارهای ارزشمند استفاده شده در این عصر هستند. در سال های اخیر اما، استفاده از الگوریتم های کلاسیک معرفی شده کمتر شده و خبرگان مالی به استفاده از روش‌های نوین معرفی شده توسط علم هوش مصنوعی روی آورده‌اند. دلیل این امر این است که پیچیدگی بسیار زیاد بازار سهام، استفاده از مدل‌های خطی را محدود کرده است. در واقع رفتار غیر خطی کاملا در قیمت سهام مشخص بوده و تخمین آن با متدهای خطی باعث ایجاد خطای زیادی می‌گردد. در این میان، استفاده از الگوریتم‌های کلاسیک غیر‌خطی نیز کارایی چندانی ندارند. دلیل این امر نیز این است که در این متدها باید مدلی که قرار است به داده‌ها برازش شود باید از قبل معلوم باشد و همچنین این مدل‌ها دارای محدودیت زیادی در شکل و پیچیدگی هستند و لذا استفاده از این مدل‌ها، به مراتب حتی از مدل‌های خطی نیز کارایی کمتری دارند. در این میان، حجم بالای داده‌های موجود و محدودیت‌های مدل‌های کلاسیک نیز از جمله مشکلات دیگری است که این حوزه را به سمت استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی سوق داده است.
علم هوش مصنوعی با معرفی ابزارهای بسیار متنوعی مثل شبکه‌های عصبی^[۷۵] ، ماشین بردار پشتیبان^[۷۶] و الگوریتم‌های فراابتکاری^[۷۷] امکانات بی نظیری را برای کار با داده های فراوان، تخمین مدل‌های بسیار پیچیده و سرعت عمل بالا در برازش فراهم آورده و به همین دلایل با اقبال بسیار زیادی روبرو شده است. در این میان، قابلیت استفاده از شبکه‌های عصبی برای پیش بینی قیمت بسیار بالاتر از ابزارهای دیگر است. دلیل این امر این است که این شبکه‌ها قابلیت تخمین مدل‌های پیچیده تر و کار با تعداد داده های بسیار زیادتر را دارد. در تحقیقات انجام شده عصر حاضر نیز بیشترین استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی در حوزه پیش بینی سهام، به استفاده از این شبکه ها باز می‌گردد.
نکته مهمی که در مورد این شبکه‌ها وجود دارد این است که این شبکه‌ها اغلب دارای بیش برازش می‌گردند. به این معنا که مدل را حتی از حد واقعی خود نیز پیچیده تر تخمین می‌زنند. برای جلوگیری از این اتفاق، باید معماری‌های مناسبی را برای شبکه انتخاب کرده و الگوریتم های یادگیری را نیز به درستی استفاده کرد. علاوه بر این لازم است که میزان اطلاعات ورودی به این شبکه نیز محدود شده و پیچیدگی‌های احتمالی را از بین ببرد. در مورد شبکه های عصبی و معماری ها و الگوریتم‌های یادگیری آنها در ادامه به تفصیل پرداخته خواهد شد، اما در مورد کاهش حجم ورودی ها و به گزین کردن آنها، از علم داده کاوی استفاده می شود. این علم میان رشته ای با ابزارهای بسیار متنوعی که تعریف می‌کند، قابلیت های بی نظیری را برای پیش پردازش داده ها و توصیف مجموعه داده ها معرفی می‌کند. این علم نیز در ادامه به تفصیل توضیح داده خواهد شد. شکل (۱) مروری کلی بر بخش مقدمه و تحلیل های ممکن در بازار سرمایه را نشان می دهد :
شکل ۱-۱ : دسته بندی کلی تحلیل های کاربردی در بازار سرمایه
همانگونه که ذکر شده؛ بررسی‌های انجام شده در بازار سرمایه در سه حوزه کلی شناسایی سهام مناسب برای سرمایه گذاری، شناسایی و به کارگیری استراتژی مناسب برای خرید و فروش در بازار و پیش بینی قیمت‌های آینده سهام قرار می‌گیرند. همچنین، به صورت کلی تحلیل‌های ممکن در مورد قیمت سهم در آینده در سه بخش تحلیل تکنیکی، تحلیل بنیادین و تحلیل توسط متدهای ریاضی قرار می‌گیرند. متدهای ریاضی نیز در دو دسته متدهای کلاسیک و متدهای هوش مصنوعی قرار گرفته و بررسی می شوند. در ادامه این تحقیق، در ابتدا به بررسی امکان پیش بینی و نظریه کارایی بازار سرمایه پرداخته و سپس به توضیح شبکه عصبی و داده کاوی پرداخته خواهد شد.

۲-۲- آیا بازار سرمایه پیش بینی پذیر است؟

۲-۲-۱- نظریه کارایی بازار سرمایه

بیش از ربع قرن است که توجه استادان مالی و اقتصادی دانشگاه‌ها متوجه کارایی بازار سرمایه (Capital Market Efficiency) در کشورهای مختلف شده است. برای کشورهای سرمایه‌داری، کارا بودن بازار از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که در صورت کارا بودن بازار سرمایه، هم قیمت اوراق بهادار به درستی و عادلانه تعیین می‌شود و هم تخصیص سرمایه که مهم‌ترین عامل تولید و توسعه اقتصادی است، به صورت مطلوب و بهینه انجام می‌شود. در دنیای مالی سه سطح کارایی بازار وجود دارد:

• • کارایی اطلاعاتی^[۷۸]

• • کارایی تخصیصی^[۷۹]

• کارایی عملیاتی^[۸۰]

۶۰

پیامدوتاثیراجتماعی

سرآمدی خارجی

هم افزایی در پیشگیری و کشف جرم

۴

۶۱

پیامدوتاثیراجتماعی

سرآمدی خارجی

کاهش جرائم و تصادفات

۲

۶-۴- ترسیم شبکه مفاهیم:
شبکه مفاهیم نیز روش مناسبی در تحلیل محتوا است که آتراید-استیرلینگ، آن را توسعه داده است. آنچه شبکه مفاهیم عرضه می کند نقشه ای شبیه تارنما به مثابه اصل سازمان‌دهنده و روش نمایش است. شبکه مفاهیم ، براساس روندی مشخص، مفاهیم پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، مفاهیم سازمان دهنده (مفاهیم به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مفاهیم فراگیر (مفاهیم عالی دربرگیرنده اصول حاکم بر متن به مثابه کل) را نظام مند می کند، سپس این مفاهیم به صورت نقشه های شبکه تارنما، رسم و مفاهیم برجسته هر یک از این سه سطح همراه با روابط میان آنها نشان داده می شود (عابدی جعفری و همکاران، ۱۳۹۰).
۱-۶-۴- شبکه مفاهیم در الگوی توانمندساز ارزیابی عملکرد یگان های ناجا:
دراین شبکه مفاهیم، ارزیابی عملکرد مفهوم فراگیر است. این مفهوم فراگیر دارای۱۶ مفهوم پایه و ۵ مفهوم سازمان دهنده می باشد. شکل۱-۴ شبکه مفاهیم الگوی توانمندساز را نشان می‌دهد.
۱-۱-۶-۴- توانمندسازی و یادگیری:
منظوراز توانمندسازی ویادگیری، ایجاد وتوسعه قابلیت ها و توانایی هایی درنیروهای انسانی، تکنولوژی اطلاعاتی وزیرساخت های سازمانی است که سازمان قادر می شودکارها را با کارایی واثربخشی بیشتری انجام دهد (کاپلان و نورتون،۲۰۰۲).
روهم(۲۰۰۵) معتقد است برای ارزیابی باید به چهار سئوال اساسی پاسخ داد، یکی از عمده ترین آنها این است که: آیا سازمان توانایی بهبود و ایجاد ارزش را دارد؟ یعنی برای دست یابی به اهدافمان، چگونه سازمان را آموزش و بهبود دهیم؟ در اغلب پژوهش های انجام شده از جمله ارزیابی ساصد، الگوی BSC و… به این عامل پرداخته شده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-۱-۱-۶-۴-سرمایه های انسانی: این مؤلفه وجود کارکنان، دانش ها و مهارت ها را نشان می دهد که برای توفیق راهبرد ضروری هستند.این معیار می تواند چارچوبی را ارائه کند که سازمان ها نیازهای سرمایه انسانی خود را برای راهبرد شناسایی کنند و اختلاف میان این نیازها و آمادگی فعلی کارکنان را برآورد نمایند.
این مؤلفه یکی از زیر سامانه های اصلی الگوی ارزیابی عملکرد یگانهای ناجا است. در سیستم ارزیابی وزارت علوم در بعد مدیریت به مؤلفه منابع انسانی تأکید شده است. الگوی EFQM معیار کارکنان را به عنوان یکی از توانمند سازها معرفی می کند و در بررسی عملکرد ارزیابی مراکز تحقیقاتی سپاه عملکرد نیروی انسانی مورد توجه است. همچنین اغلب مدل های پایه ای ارزیابی عملکرد به مسأله منابع انسانی نگاه ویژه ای داشته اند بجز الگوی هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) که صرفاً پارامترهای مالی مورد ارزیابی قرار می گیرند.
سازمان در گام اول مشاغل راهبردی را شناسایی می کند که موفقیت راهبردی را تعیین می کنند و در گام بعدی نیازهای این مشاغل را با جزئیات کامل مشخص می کنند. این کار را اغلب تعیین مدل شایستگی می نامند. پروفایل شایستگی وجود کارکنان، دانش ها و مهارت های لازم برای موفقیت در یک پست شغلی را توصیف می کند. سرمایه انسانی به ویژه در عملکرد بسیار مهم و با اهمیت است به گونه ای که سایر فعالیت ها بستگی به میزان موفقیت در این امر دارد.
۲-۱-۱-۶-۴- سرمایه سازمانی: سرمایه سازمانی به معنای توانایی سازمان در بسیج وحفظ فرآیندهای تغییری تعریف می شود که برای اجرای راهبرد ضروری می باشد. سرمایه سازمانی قابلیت یکپارچه سازی دارایی های نامشهود ومشهود را فراهم می کند، به نحوی که دارایی های سرمایه انسانی و اطلاعاتی نامشهود و دارایی های مالی و فیزیکی مشهود راباراهبرد هماهنگ می کند وآنهارا برای تحقق اهداف راهبردی سازمان یکپارچه می کند. سازمان هایی که سرمایه سازمانی بالایی دارند، درکی مشترک از چشم انداز، مأموریت، ارزش ها و راهبرد دارند. سرمایه سازمانی از ۴ جزء ساخته شده است:
۱- فرهنگ(سازمانی و عمومی)-۲- رهبری(فرماندهی و مدیریت)-۳- آموزش-۴- تجهیزات
وزارت علوم بر اساس نتایج پژوهش انجام شده یکی از نقاط ضعف تحقیقات علوم انسانی را موانع فرهنگی و اجتماعی می داند.(توکل، ۱۳۷۸) همینطور شورای عالی انقلاب فرهنگی یکی از موانع پژوهش و نوآوری را موانع مربوط به"فرهنگ پژوهش” می داند (شورای پژوهش های علمی کشور، ۱۳۸۷).در مطالعه پیشینه تحقیق نیز فرهنگ عامل مهمی برای ارزیابی عملکرد از سوی اغلب پژوهش های انجام شده شناخته شده است.
۳-۱-۱-۶-۴-سرمایه اطلاعاتی: زیرساخت اطلاعاتی شامل سیستم ها، پایگاه داده ها، کتابخانه ها و شبکه هاست که اطلاعات و دانش را در اختیار اعضای سازمان قرار می دهد. سرمایه اطلاعاتی، ماده خام ارزش آفرینی در سازمان های نوین است. سرمایه اطلاعاتی شامل دو جزء زیرساخت فن آوری(خود شامل ۱- فن آوری مثل: شبکه های ارتباطی، کامپیوترهای مرکزی و۲- مهارت های مدیریتی مثل: استانداردها، برنامه ریزی بحران و امنیت شبکه است) و ابزارهای سرمایه اطلاعاتی است. ابزار سرمایه اطلاعاتی ( شامل: ابزار پردازش داد و ستد، ابزار تحلیلی و ابزار تحولی) بسته ای از اطلاعات، دانش و فناوری که بر مبنای زیر ساخت فن آوری ساخته شده است.متغیر راه اندازی پایگاه اطلاع رسانی در اغلب پژوهش های ارزیابی عملکرد مورد توجه واقع شده است.
رشد اعتبارات
بهره وری بودجه
بودجه
و
اعتبارات
سرمایه انسانی
سرمایه سازمانی
سرمایه اطلاعاتی
آموزش وتوانمندسازی
توانمندسازی
و
یادگیری
سیاست ها و راهبردها
قوانین و مقررات کشوری
سیاست ها
و
قوانین
وجه خارجی
تعامل ومشارکت پذیری

دسترسی خدمات منشی گری

ارزش

ارزش پول پرداختی برای غذا و نوشیدنی

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ارزش پول پرداختی برای اتاق
شهرت و اعتبار هتل
آرامش و محیط آرام

امنیت

پاسخگویی کارکنان نگهبانی
قابلیت اطمینان از زنگ آتش نشانی
دسترسی به صندوق امانات

خدمات بین المللی

امکان تماس تلفنی بین المللی در داخل اتاق

جدول ‎۲-۶ ابعاد رضایت مندی گردشگران از هتل
دو مطالعه انجام شده چو چویی در سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ از دو جهت ارزشمند است: اول اینکه دو مطالعه ابعاد گسترده و وسیعی از هتل را بررسی می نمایند و دوم اینکه در دو تحقیق مجزا، عوامل موثر بر انتخاب هتل و عوامل موثر بر رضایت مورد بررسی قرار گرفته است.

ووتیپنگز (۲۰۰۱)

ووتیپنگز^[۵۹] (۲۰۰۱) تحقیقی بر ضمینه گردشگران تجاری انجام داد. هدف کلی از این تحقیق شناسایی نیازها و خواسته های گردشگران تجاری در سفر تجاری بوده است. اهداف خاص مطالعه عبارتند از: ۱) مدل سازی الگوی استفاده از امکانات رفاهی در هتل، ۲) ارزیابی امکانات رفاهی داخل اتاق برای مسافران تجاری؛ ۳) تعیین روند آینده امکانات و خدماتی که مسافران تجاری در اتاق هتل خود می خواهند. برای این تحقیق از پرسشنامه استفاده شده است که در فرودگاه بانکوک در ماه ژانویه توزیع شده است. تعداد نمونه های دریافتی از پاسخ دهندگان ۱۷۰ پرسشنامه بوده است که به وسیله نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفته است.
بر اساس نتایج این تحقیق تشک راحت و بالش بالاترین نمره را از پاسخ دهندگان دریافت کردند، پس از آن نورپردازی خوب برای کار و مطالعه عنوان شده و اتاق غیرسیگاری در مرتبه بعدی قرار گرفته است. امکانات رفاهی از قبیل کامپیوتر، دسترسی به اینترنت با سرعت بالا، و اتاق های دارای دستگاه های فکس نیز در رده های بالا و پراهمیت رتبه بندی شدند. در حالی که ، اتاق بازی های ویدئویی و تلویزیون های اضافی در حمام امتیاز کمی دریافت کرده بود. پیش بینی می شود در آینده عوامل امنیتی و آرامش را در رتبه بالا باقی می ماند، اما امکانات رفاهی داخل اتاق که مربوط به استفاده از کامپیوتر اند افزایش می یابد (Vuthipongse, 2001).

جوبان اوعلو و همکاران ^[۶۰](۲۰۰۳)

جوبان اعلو و همکاران (۲۰۰۳) تحقیقی در خصوص شناسایی اهمیت معیارهای هتل برای مسافران تجاری ترکیه، انجام دادند، آن ها در این بررسی ۶۱۲ مسافر تجاری ترکیه را از نظر تعیین اهمیت ویژگی های هتل در انتخاب هتل برای مطالعه انتخاب کردند که به گفته محققان این تحقیق تلاش می کند تا پایایی ابزار مورد استفاده توسط سامونز و همکاران(۱۹۹۹) را در یک محیط جغرافیایی متفاوت آزمون کند. مقیاس استفاده شده طیف ۵ گزینه ای لیکرت بوده است. حجم نمونه انتخابی ۵۰۰ نفر و روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای به کار گرفته شد. تحلیل داده ها در این تحقیق در سه بخش ارائه شده است. بخش اول تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی، بخش دوم محاسبه امتیازهای ویژگی های انتخاب، و بخش سوم نیز شامل تحلیل عاملی همراه با چرخش واریماکس برای ویژگی ها می باشد. نتایج تحلیل عامل با مقادیر ویژه بزرگتر از ۱ را استخراج شد(Cobangolu, C., Kadir, Corbaci, Patrick J. Moreo, Yuksel, E., 2003). این ۱۲ عامل به شرح زیر می باشند:

نام عامل

مقدار ویژه

خدمات

۲۷٫۳۵

قیمت و ارزش

۸٫۱۶

امنیت

۷٫۱۲

امکانات اضافی

۵٫۱۶