خانم سیمین طاهری نیز در کتاب فرهنگ عامیانه مردم کهگیلویه و بویراحمد ، به ادبیات حماسی بویراحمد توجه کرده که اکثراً برگرفته از منابع قبلی است. وی نامی از منابع خویش نمی برد. البته اشعاری که نویسنده در خصوص خسروخان بویراحمدی و میرزا یدالله ساداتی آورده، برای نخستین بار از جانب او ارائه شده است. عیب عمده و آشکار کتاب او، صفحه بندی مغلوط و مغشوش آن است. بنابراین از صفحه ۲۵ به بعد نظم و ترتیب صفحات بهم خورده و به هیچ گونه ای نمی توان صفحه درست را در استنادات خود ارائه داد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فصل دوم
حوادث تاریخی بویراحمد در دوره قاجار
و بازتاب آندر اشعار محلی
۲-۱-موقعیت جغرافیایی و طبیعی کهگیلویه و بویراحمد
استان کهگیلویه و بویراحمد ، در جنوب غربی ایران و در میان استانهای اصفهان، فارس، بوشهر، خوزستان، چهارمحال و بختیاری واقع است. این استان از شمال به چهارمحال و بختیاری، از شرق به اصفهان و فارس، از جنوب به فارس و بوشهر، از غرب به خوزستان محدود می شود. مساحت استان با ۱۶۲۶۴ کیلومتر مربع، حدود یک درصد مساحت کل کشور است، که تقریباً چهار پنجمآن را ارتفاعات و تپه ماهورها تشکیل می‌دهد و حدودیک پنجم آن دشت هاست. کوه های این استان جزو رشته کوه های زاگرس به شمار می آید که بلندترین آن کوه دنا در شمال شهر سی سخت است.این کوه ها در تنوع آب و هوایی منطقه مؤثر واقع شده، و دو اقلیم سردسیری و گرمسیری را به وجود آورده ا. ناحیه سردسیری، حدود نیمی از کل مساحت استان است که بیشتر، شهرستان های بویراحمد و دنا را شامل می شود.ناحیه گرمسیری، بیش از نیمی از کل مساحت استان و در شهرستان های کهگیلویه و گچساران است که تقریبا ۹۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در مسیر وزش بادهای گرم استان خوزستان است. هوای آن گرم و خشک و میزان بارندگی اندک است ( خلیلی و دیگران، ۱۳۸۸: ۷ -۳ ).
۲-۲- تقسیمات سیاسی
استان کهگیلویه و بویراحمد کنونی، تا پیش از قیام عشایر جنوب، خاصه جنگ مشهور«گجستان» (۳۱فروردین ماه ۱۳۴۲)جزیی از استان فارس و خوزستان بود. پس از این نبرد حساس و تاًثیرگذار، سازمان اطلاعات و امنیت کشور(=ساواک) در گزارشی به شاه و نخست وزیر، پیشنهاد« تجدید نظر در وضع جغرافیایی و تقسیم بندی اجتماعی و سیاسی منطقه و تشکیل یک فرمانداری کل و انتخاب یک افسر شایسته و دلسوز برای اداره ی امور محل» را ارائه داد)سیاهپور، ۱۳۸۸ : ۵۳۲ – ۵۳۱ ) .
ریاست ساواک کشور، موارد مهم دیگری نظیر ایجاد راه های خوب و مربوط نمودن این ناحیه به اصفهان و بهبهان و فارس، تاسیس ادارات و مؤسسات دولتی، احداث کارخانجات برق، قند، کبریت سازی و غیره، ایجاد مدارس ابتدایی و حرفه ای، ایجاد مؤسسات بهداشتی و کشاورزی و دامپزشکی را پیشنهاد داده بود .
به دنبال پیشنهاد های ساواک، تاًسیس فرمانداری کل«بویراحمد و کهگیلویه» پذیرفته شد. هیئت دولت در جلسه مورخ ۲۲تیرماه۱۳۴۲ تصویب نامه تشکیل فرمانداری کل بویراحمد و کهگیلویه را مصوب و منتشر نمود. در این تصویب نامه،ده یاسوج مرکز فرمانداری کل تعیین گردید و بنابراین بویراحمد سردسیر که پیشتر جزو استان فارس بود از آن منتزع شد و به همراه کهگیلویه و گچساران -که قبلا جزو استان خوزستان بود- تبدیل به یک فرمانداری مستقل گشت. بدین ترتیب، استانی مستقل به نام کهگیلویه و بویراحمد در نقشه سیاسی کشور به وجود آمد که بنا به تعبیر دقیق و زیبای محمد بهمن بیگی«تنها استان ایران بود که نه به دلیل جمعیت، نه به دلیل وسعت، نه به دلیل ثروت بلکه فقط در نتیجه قدرت موجودیت یافت»(بهمن بیگی، ۱۳۶۸: ۳۱۹).
فرمانداری کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۵۵ تبدیل به استانداری گردید و تا کنون یکی از استان های معروف کشور است. این استانداری در حال حاضر دارای ۷ شهرستان بویراحمد، کهگیلویه، گچساران، دنا، بهمئی، باشت و چرام می باشد.
۲-۳- پیشینه تاریخی بویراحمد
بویراحمد، یکی از اقوام بزرگ و پرجمعیت ساکن کهگیلویه و بویراحمد است که از قلمرو وسیعی برخوردار بوده است . نام بویراحمد، یک اسم قدیمی است که دقیقاً معلوم نیست از چه زمانی مرسوم و معمول شده است. در حال حاضر، قدیمی‌ترین سند مکتوب ـ مربوط به سال ۸۵۶ هـق است، که یکی از بزرگان قوم، نام خود را برسنگی نقر کرده است (صفی نژاد، ۱۳۶۸: ۲۱۳-۲۱۲). علاوه بر این، در یک سند معتبر محلی مربوط به عـهد شاه عباس دوم ، و نیز کتاب ریاض الفردوس در دوره شاه سلیمان ، نام بویراحمد مضبوط است (صفی نژاد، ۱۳۸۱: ۶۸۷-۴۸۹/ ۲٫ حسینی منشی، ۱۳۸۵: ۳۳).
آنچه از ظاهر روایات شفاهی بویراحمدی ها برمی‌آید ،این است که آنان، اتحادیه‌ای از طوایف و تیره‌های مختلف بوده اند. درست نمی‌دانیم که طوایف و تیره‌های تشکیل دهنده بویراحمد، از ابتدا کدام بوده است. «رینهولد لوفلر» معتقد است که احتمالاً «در نخستین مرحله، این ائتلاف و اتحادیه، شامل بخش‌های اصلی [طوایف] قایدگیوی، گودرزی، جلیلی، تاس احمدی و تامرادی بود» (Lofller، ۱۹۸۹: ۳۲۲).
مؤلف فارسنامه ناصری، از سه قوم جاکی، باوی و آقاجری در کهگیلویه و بهبهان نام می برد که بویراحمد یکی از باز مانده­های قوم جاکی است (فسایی، ۱۳۷۸: ۱۴۷۹/۲).جاکی، از جمله اقوامی بود که در عهد اتابک هزار اسف لُر (۶۵۰-۶۰۰هـ ق) بدو پیوست، ودر دوره­ های بعد از شهرت خاصی برخوردار گردید (مستوفی، ۱۳۸۱: ۵۴۰/ اسکندر بیگ منشی، ۱۳۷۷: ۴۲۰/ ۱/ قزوینی، ۱۳۸۳: ۱۳۰). به گفته فسایی، جاکی به دو گروه چهار بنیچه و لیراوی تقسیم گردیده بود که بویراحمد، نویی، دشمن زیاری و چرامی چهار بنیچه محسوب می شدند و بهمئی، طیبی، شیرعلی و یوسفی لیراوی به شمار می رفتند (فسایی، ۱۳۷۸: ۱۴۷۹/۲ و دومورینی، ۱۳۷۵: ۴۳). خورموجی به طور کلی «طوایف مختلفه» کهگیلویه را اینگونه بر می شمارد: «باوی، بویراحمد، نویی، طیبی، بهمئی، چروم، آقاجری، شیرعلی، یوسفی، شهرویی و دشمن زیاری» (خورموجی، ۱۳۸۰: ۱۰۳). بنا به تحقیق فسایی، طوایف تشکیل دهنده بویراحمد در دوره قاجار،عبارت بود از : «آقایی، اردشیری، اولاد میرزاعلی، باباملکی، باده‌لونی، باتولی، برآفتابی، تاس احمدی، تامرادی، جلیل خلیلی، سرکوهک، شیخ ممو، عباسی، گودرزی، نگین تاجی، مشهدی» (فسایی، ۱۳۷۸: ۱۴۸۲/۲). اکثر قریب به اتفاق طوایف مذکور، هسته اصلی بویراحمد را از عهد قاجار تا کنون شکل و انسجام داده‌اند.
حوادثی که در دوره قاجار در بویراحمد اتفاق افتاده فراوان است، که تنها بخشی از آن در منابع عصر یا روایات شفاهی آنها ضبط گشته است . چنانکه ملاحظه می گردد حضور برجسته و نقش تعیین کننده شخصیت‌های منطقه، موجب ماندگاری وقایع و ثبت آنان در منابع کتبی و شفاهی گردیده است. در واقع بررسی و پیگیری رخداد های مهم بویراحمد، با نام و عملکرد اشخاص مؤثر ممزوج گشته و در سلسله خوانین آن ادامه یافته است. بر مبنای اطلاعاتی که محمود باور در آغاز دهه ۱۳۲۰ارائه می دهد، محمدرحیم نامی جد بزرگ خوانین بویراحمد است که فرزندش عبدالرحیم و نوه اش قاید ملک بود (باور، ۱۳۲۴: ضمیمه ص ۹۲). قاید ملک سه فرزند به نام های هادی، شاهین و عبدالخلیل داشت که هرسه مدتی حاکمیت بویراحمد را در دست داشتند.
۲-۴- هادی خان بویراحمدی
قاید ملک (یا کی ملک) پدر هادی خان ، دو فرزند دیگر به نام های شاهین و عبدالخلیل داشت ، که ابتدا هادی به مقام خانی اتحادیه بویراحمد رسید (کیاوند ، ۶۶:۱۳۶۸ / باور ، ۸۷:۱۳۲۴).هر چند سال تولد و مدت حاکمیت هادی خان معلوم نیست اما او مدتی حاکم کهگیلویه بود و لقب «والی» را کسب کرد . به رغم این، مؤلف کتاب «حکومت ، سیاست و عشایر» والی گری هادی خان بر کهگیلویه را در عهد آقامحمدخان قاجار ذکر کرده است (کیاوند ، ۶۷:۱۳۶۸). بنا به نوشته فسایی: «در زمان سلاطین زند ، هادی‌خان بویراحمدی به کلانتری این ناحیه [بویراحمد] و چندی به ضابطی طوایف چهار بنیچه [بویراحمد ، چرام ، دشمن زیاری و نویی] برقرار بود» (فسایی ، ۱۳۷۸ : ۱۴۸۲/۲).
در «ویژه نامه هنر و فرهنگ ایل بویراحمدی»به نقل از راویان شفاهی ، القاب «والی و عالی» را به ترتیب مخصوص هادی خان و برادرش شاهین خان دانسته که در دوره فتحعلی شاه قاجار به آنها تعلق گرفته است (نامه نور ، ۱۰۶:۱۳۵۹). بی تردید این نکته نادرست است؛ زیرا سال وفات هر دو تن، پیش از پادشاهی فتحعلی شاه بود. به نظر نمی رسد، روایت مندرج در کتاب کیاوند صحت داشته باشد. احتمالاً بایستی نوشته فسایی را-که به زمان رخداد نزدیک تر است- ارجح دانست.
باری بر مبنای سنگ نوشته مزار هادی خان ، سال وفات او ۱۲۰۸ ق است و از فحوای آن برمی‌آید که مرگ وی طبیعی رخ داده . به رغم این استنباط ، کیاوند می نویسد: «هادی خان در جنگی با ایل طیبی کشته شده» (همانجا). البته نویسنده هیچ اطلاعات دیگری در باب قتل هادی خان و جنگ با طیبی ها ارائه نمی کند . منابع دیگر نیز در این رمینه خاموشند . در میان عشایر کهگیلویه و بویراحمد ، سرودن اشعار در رثای مرده – خاصه اشخاص بزرگ و معروف – معمول بود و غالباً بر سنگ قبر آنان حک می شد . اشعار زیر که شاعر آن گمنام مانده ، بر سنگ مزار هادی خان نقر گردیده است .
«آه و فریاد از جفا و جور چرخ داد و بیداد از قضای آسمان
خان عالی قدر هادی خان سرور و سردار و سرخیل جهان
در شجاعت رستم و اسفندیار در عدالت سنجر و نوشیروان
در زمان امتداد دولتش جمله اندر سایه امن و امان
ناگهان از بخت نافرجام ما از کج اقبالی اهل این مکان
گلبن اقبالش از پا اوفتاد شد بهار گلشن عمرش خزان
در آدینه شب به هنگام عشا گشت مرغ روحش از قالب روان
خواند تاریخ وفاتش میر عقل سال و ماهش را که تا سازد عیان
هاتف غیب این ندا در داد و گفت سال تاریخ وفاتش جاودان » (صفی نژاد ۱۳۶۸ : ۶۰۸).
۲-۵- شاهین خان بویراحمدی
پس از مرگ هادی خان برادرش شاهین به مقام خانی رسید. دوران حاکمیت وی مستعجل بود . زیرا چهار سال بعد ، به دست برادرش عبدالخلیل کشته شد . بنا به نقل راویان شفاهی در سال ۱۲۱۲ ق : «شبی شاهین خان با برادرش عبدالخلیل ، در قلعه دهدشت مشغول صرف شام بوده» که « ناگهان عبدالخلیل شمشیری بر گردن» وی «فرود می آورد و سرش را از تن جدا می کند و از قلعه پایین می اندازد» (کیاوند ، ۱۳۶۸ : ۶۷). نویسنده هیچ گزارشی از علل و انگیزه قتل شاهین خان به دست نمی دهد . اشعاری که شاعر گمنام در رثای شاهین خان سروده و بر سنگ قبرش منقور گشته به شرح زیر است :
«فغان از این جهان [ظلمت ] آور دریغ از گردش چرخ مدور
بلند اقبال شاهین خان که بودی به حسن و رای چون خورشید انور
به هنگام سخاوت حاتم طی به درگاهش یکی دیرینه چاکر
شب آدینه ناگه کشته گردید ز کج رفتاری چرخ ستمگر
نبود از دوستان دلنوازش به پهلو غیر زخم تیغ و خنجر
تقاضای فلک بودی و گرنه برادر کی کند قصد برادر
چو زمزم خواهرش از اشک ریزان سیه پوش از غمش چون کعبه مادر
شفیع او شهید کربلا باد ز الطاف الهی روز محشر
ز میر عقل جستم سال و تاریخ بگفتا معذرت زین قصه بگذر
غریب آمد حروف سال فوتش چو شد مقتول از تیغ برادر» (صفی نژاد،۱۳۶۸: ۶۱۰ – ۶۰۹).
۲-۶- عبدالخلیل و سرانجام او
عبدالخلیل که گویا فردی خشن و بی رحم بوده ، اندکی پس از قتل برادر کشته شده است . محمدطاهر فرزند هادی خان و پسر برادر عبدالخلیل ، بعد از سفاکی عبدالخلیل به جنگ او رفت و به قتلش رسانید . در توصیف عبدالخلیل بیتی مبالغه آمیز که ظاهراً مبین شخصیت اوست ، گفته شده که شاعر آن نیز نامعلوم است :
«شود کوه آهن چو دریای نی اگر بشنود نام عبدالخلیل» (کیاوند ، ۱۳۶۸ : ۶۷).
۲-۷- محمد طاهر خان و وقایع عهد او

از آنجایی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم اشرف مخلوقات و مصداق بارز انسان کامل است لذا کیفیت رفتار و منش و به عبارتی ادب او در محضر خداوند می تواند بهترین الگو برای مسلمانان بلکه برای بشریت باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

همچنان که خداوند می فرماید:
«ô‰s)©۹ tb%x. öNä۳s9 ’Îû ÉAqߙu‘ «!$# îouqó™é& ×puZ|¡ym »(احزاب/۲۱)
( قطعاً برای شما در[ اقتدا به] رسول خدا سرمشقی نیکوست برای آنکس که به خدا در روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد می کنند).
پیامبر اکرم(ص) نهایت ادب را در محضر خداوند داشتند با اینکه معصوم بوده و هیچ گناهی از آن حضرت صادر نشده ولی با این حال بسیار استغفار می نمودند همچنان که در احادیث نیز به آن اشاره گردیده است مثل:
« عن ابی عبدالله (ع) قال : کان رسول الله(ص) یتوبُ الی اللهِ فی کُلِّ یوْمٍ سبعینِ مَرَّطاً قُلْتُ اَکانَ یقول: استغفر الله و اتوب اِلی صَلّی اللهِ عَلیهِ و آله یتوبُ ولا یعود و نحن نتوب و نعود فقال«الله المستعان » (کلینی، ۴/۲۶۶؛ حلی، ۲۸۲)
امام صادق علیه السلام فرمود: رسول خدا در هر روز هفتاد مرتبه توبه می فرمود راوی حدیث به امام صادق علیه السلام عرض کرد آیا رسول خدا(ص) استغفرالله و اتوب الیه می گفت امام فرمودند بلکه می گفت اتوبِ الی الله راوی می گوید: من گفتم: رسول خدا(ص) توبه می کرد و دوباره باز نمی گشت اما ما توبه می کنیم دوباره بعد از توبه به سوی گناه بازمی گردیم. امام فرمود از خداوند کمک می خواهیم.
حضرت رسول صلی الله علیه و آله در سفر معنوی ِ معراج، وقتی ایمانش مورد تصدیق قرار گرفت از طرف خود و اهل ایمان عرض کرد:
مؤمنان ایمان به خدا و پیامبران و کتابهای آسمانی و فرشتگان آوردند و بین پیامبران(موسی، عیسی،محمد) فرق نگذاشتند و به همه آنها ایمان آوردند( زیرا تمام آنها دارای یک هدف بودند و برای یک منظور برانگیخته شده اند) و از جان و دل گفتند پروردگارا ما دستورات تو را شنیدیم و اطاعت کردیم و از تو انتظار آمرزش داریم پروردگارا ما را به فراموشی و خطا مؤاخذه نکن، پیامبر اکرم(ص) هر چند از خطا و نسیان معصوم و محفوظ است ولی در مقام دعا خود را در ردیف مؤمنین قرار می دهد و از عقوبت غفلت و فراموشی به خدا پناه می برد. (مضمون آیات آخر سوره بقره)
و به قول طبرسی: این دو به طریق انقطاع الی الله است و در آن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ادب را رعایت نموده و درآن اظهار فقر و نیاز و استعانت از خداوند کرده ، هر چند خداوند هیچ کس را به خاطر غفلت و خطا عذاب نمی کند مگر اینکه علت خطا و اشتباه و فراموشی، سهل انگاری و کوتاهی خود انسان باشد (طبرسی،۲/۴۰۴).
یکی دیگر از دعاهای پیامبر اکرم(ص) به نمایندگی از مؤمنین در سفر معراج این بود که:
« $oY­/u‘ Ÿwur ö@ÏJóss? !$uZøŠn=tã #ô¹Î) »( بقره/۲۸۶)«پروردگارا ما را از تکالیف سنگین که گاهی
موجب تخلف افراد از اطاعت پروردگار می شود معاف بدار».البته این نکته قابل ذکر است که با توجه به سوره انعام/۱۴۶،نساء/۱۶۰ بعضی از تکالیف سنگینی بر امتهای پیشین جزو شریعت و در اصلِ آن نبوده بلکه پس از نافرمانیها به عنوان عقوبت و کیفر قرار داده شده است و پیامبر اکرم(ص) ادب را رعایت کرده و از خداوند تقاضا می کنند که آنها را ازآزمایش های طاقت فرسا و مجازاتهای غیرقابل تحمل برکنار دارد و در سوره بقره۲۸۶ «MRr& $uZ9s9öqtB $tRöÝÁR$$sù ’n?tã ÏQöqs)ø۹$# šúï͍Ïÿ»x6ø۹$# » حضرت خدا را به عنوان مولا و کسی که عهده دار سرپرستی و پرورش بندگان است می خواند و از او می خواهد آنها را در برابر دشمنان گوناگون پیروز گرداند.
دعای دیگر پیامبروقتی مردم را دعوت به حق نمود و آنان را روگرداندند و کار را بر پیامبر سخت گرفتند و از کارشکنی دست برنداشتند، به تضرع پرداخت و دست به دعا بلند کرد و عرض کرد:
«Ÿ@»s% Éb>u‘ /ä۳÷n$# Èd,ptø:$$Î/ ۳ $uZš/u‘ur ß`»oH÷q§۹$# ãb$yètGó¡ßJø۹$# ۴’n?tã $tB tbqàÿÅÁs? » (انبیاء/۱۱۲).
( گفت: پروردگارا؛[ خودت] به حق داوری کن، و به رغم آنچه وصف می کنید پروردگار ما همان بخشایشگر دستگیر است).
حکومت و داوری خداوند متعال همیشه بر اساس حق می باشد و نیازی نیست پیامبر بگوید خدا به حق داوری کن و لذا اهل تفسیر گفته اند این قید بالحق توضیحی است نه احترازی، چون حکم خدای تعالی جز حق نمی تواند باشد پس کانه ادب را رعایت کرده و گفته:
( خدایا به حکم خودت که حق است حکم کن یعنی حق را برای آنان که به نفعشان است و علیه آنان که به ضررشان است اظهار فرما)(طباطبایی،۱۴/۴۶۹).
و طبرسی از قول یکی از صحابه نقل می کند:
پیامبر اکرم (ص) وقتی به جنگ حاضر می شد عرض می کرد :«رَبِّ اَحْکُمْ بِالحقِّ»
(خدایا به حق حکم کن) یعنی بین من و مشرکین به چیزی که حق را با آن آشکار می کنی فیصله بده. روح این دعا کمال انقطاع و پیوند به پروردگار و بریدگی از غیر او را می رساند و حقیقت تفویض و واگذاری امور و حل مشکلات در آن نهفته است و حضرت(ص) بعد از این دعا خدا را می ستاید و عرض می کند:
«رَبُّنَا الرَّحْمُنُ الْمُسُتَعانُ علی ما تَصِفونَ»
(پروردگار ما به بندگانش رحم می کند خدایی که اهل توحید را در مقابل تکذیب اهل باطل و نسبت فرزند به خدا و توصیف های ناروا کمک می نماید) (طبرسی ، ۱۷۵،۱۶) .
در این دعا پیامبر (ص) میان دو صفت رحمت و یاری که از اصول نعمت ها هستند جمع کرده است و خداوند اسلام را به این دعای آن حضرت نصرت داد و آثار شرک را از مکه معظمه برطرف ساخت و حضرت را بر مشرکان غلبه داد .
در خاتمه شاید بتوان از مجموع آنچه گفته شد چنین استفاده کرد که عنایت انبیاء به دعا و اصرار بر آن در همه حال نمونه ای از ادب انبیاء در برابر خالق است انبیا در هنگام دعا هرگز خود را نمی بینند و عزم تماشای معشوق را دارند که خویش را در نهان و عیان بر دل و دیده ی انسان نمایانده است چنین است که دعا بیش از هر عامل و سبب دیگر در نیل به فلاح مؤثر می باشد و در واقع راهی کوتاه و مستقیم به سوی خداوند تلقی می شود و دعا به منزله برجسته ترین عبادت، آداب و احکام و اسراری دارد که قرآن در خلال بیان دعا و نیایش های انبیاء آداب دعا و احکام آن را مطرح کرده است که به طور مختصر به آنها اشاره گردید .
نتیجه مبحث:
از مضامین دعای انبیاء می توان به آداب زیر دست یافت :
انبیا قبل از هر چیز در دعا از اسم شریف رب ، ربنا ، ربی استفاده می کرده است چون ربوبیت ، واسطه ارتباط بنده با خدا می باشد و فتح باب هر دعایی است.
انبیاء از نعمتی که خدا به آنها ارزانی داشته یاد کرده و بعد از ذکر نعم الهی به ذکر حوائج پرداخته و حوائج معنوی را به طور صریح ذکر می کردند اما حوائج مادی را به طور غیر مستقیم بیان می نمودند و فراخواهی در دعا را فراموش نمی کردند.
ادب عبودیت اینگونه اقتضا می کند که بعد از ذکر نام رب شروع به ثنایی جمیل از پروردگار نمود.
پیامبر اکرم (ص) بالاترین و برترین ادب الگو در ادب نزد خداوند عزوجل است که معروف به امر حسنه می باشد.
انبیاء در انتهای دعا ، در ردیف هر حاجت ، اسمی را از اسماء حسنای الهی مناسب با حاجتشان را ذکر می کردند زیرا هر اسمی برای خود تجلی ویژه ای دارد و رابطه تجلی با آن اسم رابطه خاصی دارد. با تأمل در نیایش انبیا می توان به این دست یافت که رهروان حق به ما آموخته اند که به هنگام دعا و طلب ، ادب را رعایت کرده و هر چه زیبایی و خوبی است به خدا نسبت دهیم و هر چه نقص و بدی است به خود. و همچنین انبیاء به ما می آموزد که وقتی عبد به درگاه حضرت ربوبی می ایستد نباید کلامی که خلاف ادب مقام ربوبی می باشد از او سر زند.
انبیاء هدایت یافتگان به هدایت خدایند هرگز هوای نفس را پیروی نمی کنند و عواطف نفسانی و امیال باطنیشان را درراه خدا بکار برده و از آنها غرضی جز رضای خدا ندارند .
فصل چهارم
ادب دعا در محضر خداوند
مقدمه:
از جمله شئوون ادب در برابر خداوند، ادب در مقام دعا و نیایش است . دعا در دین ما جایگاه و ارزش بسیار بلندی دارد و از برترین اعمال بحساب می آید ارزش و اهمیت دعا در فرهنگ اسلامی از سفارش های قرآن کریم و معصومین(ع) معلوم می شود این تأکید بسیار زیاد،نشانگر جایگاه ویژه دعا در اسلام است تا جایی که رسول گرامی (ص) آن را مغز عبادت می دانند. یکی از مهمترین و اساسی ترین آرزوهای بشر ارتباط با خداست و آدمی فطرتاً دوست دارد از محبوبیت خداوند برخوردار گردد و همواره در تکاپو و تلاش است که برای وی فرصتی پیش آید که با تقّرب به خدا به مقصودش نائل آید و دعا بهترین وسیله ای است که در رسیدن به این امر مهم، او را یاری دهد.
اهمیت نیایش را می توان از آیاتی که خود بصورت دعا آمده است فهمید پروردگارا عطا فرما ما را در این سرای توفیق بندگی و در آن سرای جزای نیک نگه دارما را از عذاب دوزخ.(بقره/۱۹۷)
و همچنین قرآن کریم در مورد اهمیت دعا می فرماید:
«ö@è% $tB (#àst7÷ètƒ ö/ä۳Î/ ’În1u‘ Ÿwöqs9 öNà۲ät!$tãߊ ( ô‰s)sù óOçFö/¤‹x. t$öq|¡sù ãbqà۶tƒ $JB#t“Ï۹ »( بگو اگر دعا و عبادت شما نباشد، پروردگارم به شما بهائی نمی دهد ، شما(حق را) تکذیب کردید، پس به زودی (کیفر آن) دامن گیرو ملازم شما خواهد بود)(فرقان/۷۷). بر اساس این آیه آنچه به انسان ها ارزش در پیشگاه خداوند متعال می دهد همان ایمان و دعا و توجه به پروردگار و بندگی او است و خداوند در این آیه شریفه برای کسانی که دعا نمی کنند هیچ جایگاه و اهمیتی قرار نداده بنابراین از این کلام فهمیده می شود که جایگاه و منزلت انسان در نزد خداوند به اندازه ی دعا کردن او و ارزش او به قدر اهتمام و توجّه به مناجات و خواندن اوست.
و در آیه ی ۱۸۶ سوره بقره نیز اهمیت و جایگاه دعا در قرآن روشن می شود در این آیه خداوند سبحان با صراحت تمام، بندگان خود را دعوت به نیایش کرده و وعده ی اجابت داده و نزدیک بودن خود را بیان فرموده است.
«#sŒÎ)ur y7s9r’y™ “ÏŠ$t6Ïã ÓÍh_t㠒ÎoTÎ*sù ë=ƒÌs% ( Ü=‹Å_é& nouqôãyŠ Æí#¤$!$# #sŒÎ) Èb$tãyŠ ( (#qç۶‹ÉftGó¡uŠù=sù ’Í< (#qãZÏB÷sã‹ø۹ur ’Î۱ öNßg¯=yès9 šcr߉ä©ötƒ »
(و چون بندگان من از تو درباره ی من بپرسند،همانا من نزدیکم و دعاکننده را وقتی که مرا بخواند پاسخ می دهم،پس آنها نیز دعوت مرا اجابت کنند و به من ایمان بیاورند باشد که راه یابند).
در این آیه نیز دعا و نیایش به عنوان یکی از وسایل ارتباط با خدا یاد شده است و خداوند تصریح فرمودند که هرگاه بندگان از او درخواستی بنمایند دعای آنها را اجابت می کند.
خداوند متعال در آیات مختلف^[۴] دیگری از قرآن بطور مستقیم و غیرمستقیم به بیان فضیلت و اهمیت دعا سخن به میان آورده است و اهل بیت علیهم السلام نیز که مفسران حقیقی قرآن کریم هستند این مقوله بسیار مهم و مؤثر در زندگی ما را بسیار بیشتر بر ایمان توضیح و تبین کرده اند.
مرحوم طبرسی از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده اند که:«الدّعاءُ هُوَ العِبادَهَ» دعا عبادت است(مجمع البیان،۲۱/۲۹۱).
دربحارالانوار آمده است که بگو خداوندمن،اگر دعای شما نبود به شما اعتنا نمی کرد (مجلسی،۹۳/۲۹۱) وهمچنین پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:

انتقال دانش به شکل صریح

۱۱۷/۴

۳۱/۱

۱۱۵۷/۰-

۱۴۸/۰

منبع: یافته‌های تحقیق
. شاخص سنجش پراکندگی نسبت به توزیع نرمال یا کشیدگی برای کلیه متغیرها مثبت است که نشان می‌دهد که توزیع آن‌ها بلند تر از توزیع نرمال و نشان‌دهنده تمرکز بیشتر داده‌ها حول میانگین در مقایسه با توزیع نرمال است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تحلیل‌های دو متغیره و مدل معادلات ساختاری
مدل معادلات ساختاری (SEM) یک تحلیل چند متغیری بسیار نیرومند از خانواده رگرسیون چند متغیری و به بیان دیگر بسط مدل خطی کلی (GLM^[126]) است که به محقق امکان می‌دهد مجموعه‌ای از معادلات رگرسیون را به طور همزمان مورد آزمون قرار دهد (هومن، ۱۳۸۴) . تحلیل مدل معادلات ساختاری را می‌توان توسط دو تکنیک انجام داد:

• تحلیل ساختاری کوواریانس یا روابط خطی ساختاری^[۱۲۷] (LISERL)

• حداقل مربعات جزئی^[۱۲۸] (PLS)

تحلیل ساختاری کوواریانس تکنیک لیزرل آمیزه دو تحلیل است:

• تحلیل عاملی تابیدی^[۱۲۹] (مدل اندازه‌گیری^[۱۳۰](

• تحلیل مسیر^[۱۳۱] -تعمیم تحلیل رگرسیون (مدل ساختاری^[۱۳۲](

یک مدل معادلات ساختاری از دو مؤلفه تشکیل شده است: (۱) مدل ساختاری^[۱۳۳] که ساختار علی خاصی را بین متغیرهای مکنون فرض می‌کند (۲) مدل اندازه‌گیری^[۱۳۴] که روابطی را بین متغیرهای مکنون و شاخص‌های اندازه‌گیری مربوط به آن (متغیرهای آشکار) تعریف می‌کند (آذر، ۱۳۸).
در هنگام تحلیل مدل‌های ساختاری باید توجه نمود که ارزیابی بخش اندازه‌گیری مدل مقدم بر بخش ساختاری آن است.
ارزیابی مدل اندازه‌گیری
برای برآورد مدل اندازه‌گیری بر روی تحلیل عامل تابیدی که بخشی از الگوهای اندازه‌گیری است تمرکز می‌کنیم. این الگو در مورد نحوه سنجش متغیرهای مکنون توسط متغیرهای مشاهده‌شده بحث می‌کند و در واقع ساختار عاملی فرضیه‌هایی است که برای همبستگی‌های مشاهده‌شده به حساب می‌آید. در تحلیل عاملی تابیدی مدلی ساخته می‌شود که در آن فرض می‌گردد داده‌های تجربی بر پایه چند پارامتر، توصیف یا محاسبه می‌گردند. این مدل مبتنی بر اطلاعات قبلی درباره ساختار داده‌ها است، ساختاری که در قالب یک تئوری، فرضیه و یا دانش حاصل از مطالعات پیشین به دست آمده است (سرمد و همکاران،۱۳۸۱).
در حقیقت هدف این بخش تعیین اعتبار یا روایی اندازه‌گیری‌های مورد استفاده است و محقق در این قسمت از کیفیت اندازه‌گیری‌های صورت گرفته اطمینان حاصل می‌کند، برای این منظور ابتدا به بررسی میزان و سطح معنی‌داری مسیرهای بین هر یک از متغیرهای نهفته با شاخص‌های مربوط به آن پرداخته خواهد شد، به عنوان مثال چنانچه بخواهیم متغیر آشکار (X) اندازه‌گیری معتبری برای متغیر نهفته (ξ) باشد، در این صورت مسیر ارتباط مستقیم بین X و ξ باید قابل‌قبول باشد (تفاوت معنی‌داری با صفر داشته باشد). این رابطه مستقیم به وسیله بار عاملی λ در معادله زیر محاسبه می‌شود (کلانتری، ۱۳۸۸).

در این رابطه:
λ : بار عاملی متغیر نهفته ξ
δ: خطای اندازه‌گیری^[۱۳۵]
علاوه بر اندازه‌گیری اعتماد و پایایی تک‌تک شاخص‌ها، پایایی ترکیبی نیز برای هر متغیر نهفته محاسبه می‌شود، که این کار به کمک فرمول زیر انجام می‌گیرد (باگزی و یه^[۱۳۶]، ۱۹۸۸ به نقل از کلانتری، ۱۳۸۸) :

در این رابطه:
_cρ: پایایی ترکیبی
: بار عاملی مربوط به شاخص‌ها λ
: واریانس خطای شاخص‌ها θ
∑ : مجموع شاخص‌های هر متغیر نهفته
جهت برآورد مدل اندازه‌گیری تحقیق از بسته نرم‌افزاری لیزرل ویرایش ۸/۸ استفاده‌شده است. تحلیل عاملی تابیدی در نرم‌افزار لیزرل به بررسی اعتبار افتراقی می‌پردازد، این مفهوم اشاره به این امر دارد که متغیرهای مشاهده‌شده یا گویه‌های پرسشنامه تا چه اندازه سازه مورد نظر خود را مورد سنجش قرار می‌دهند.
مدل پیشنهای تحقیق شامل پنج سازه^[۱۳۷] است که عبارت‌اند از:

• کسب دانش از هم پیمانان استراتژیک

• یادگیری نحوه همکاری باهم پیمانان استراتژیک

• یادگیری نحوه مدیریت پیمانان‌های استراتژیک

• نوآوری در اجرای پروژه‌ها

• عملکرد پروژه‌ها

که از میان این پنج متغیر، سازه عملکرد پروژه‌ها خود دارای ۳ بعد: (۱) عملکرد بر اساس شاخص زمان‌بندی (۲) عملکرد بر اساس شاخص هزینه و (۳) عملکرد بر اساس شاخص کیفیت است. به عبارت دیگر متغیر مکنون^[۱۳۸] «عملکرد پروژه‌ها»، خود دارای سه متغیر مکنون است.
همچنین جهت سنجش تأثیر شیوه انتقال دانش به درون سازمان بر نوآوری در اجرای پروژه‌ها دو سازه «انتقال دانش به شکل صریح» و «انتقال دانش به شکل ضمنی» در نظر گرفته‌شده‌اند.
با بیان این توضیحات، در این بخش نتایج انجام تحلیل عاملی تابیدی برای هر یک از سازه‌های مدل در قالب جدول ارائه‌شده و بار عاملی هر شاخص با عامل مربوط تحلیل و بررسی می‌شود.

ضعف در ملاحظات الزام آور بصری در پذیرش الگوها و نقشه ها ی معماری توسط شهرداری بر عدم تحقق مدیریت بصری شهر تهران مؤثر است.

شاخص (سوالات )۶و ۷ مربوط به بعد سازماندهی تحقق کیفیت بصری می‌شود و مولفه‌های کنشگران و روابط معطوف به هدف را بررسی می‌کند.
عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری (شاخص ششم)
نتایج آزمون میانگین اهمیت برای «عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری» در جدول ۴-۱۳ نشان داده شده است. بر اساس نتایج، از آنجا که عدد معناداری برای این شاخص کمتر از ۱ درصد (عدد معناداری = ۰۰۰/۰) است، فرضیه H0 در سطح اطمینان ۹/۹۹% رد می شود. رد فرضیه H0 به این معنی است که اهمیت شاخص «عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری» در حد متوسط نیست. با توجه به اینکه مقدار t محاسبه شده برای این شاخص بزرگتر از ۹۶/۱ است، بنابراین میانگین اهمیت این تشاخص بالاتر از ۳ است و این بدان معنی است که میزان اثرگذاری «عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری» بر عدم تحقق مدیریت بصری شهر تهران در حد زیادی است. (تأیید شاخص ششم).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول ۴-۱۳: نتایج آزمون One-Sample Test جهت بررسی وضعیت شاخص عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری (شاخص ششم)

شاخص

اختلاف میانگین

عدد معناداری

آماره t

وضعیت فرضیه

عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری

۵۰۹۴/۰

۰۰۰/۰

۱۶۴/۴

عدم توجه مدیران ارشد به تحقق کیفیت بصری بر عدم تحقق مدیریت بصری شهر تهران مؤثر است.

ناکارآمدی روابط میان سازمانی برای تحقق مدیریت بصری (شاخص هفتم)
نتایج آزمون میانگین اهمیت برای «ناکارآمدی روابط میان سازمانی برای تحقق مدیریت بصری» در جدول ۴-۱۴ نشان داده شده است. بر اساس نتایج، از آنجا که عدد معناداری برای این شاخص کمتر از ۱ درصد (عدد معناداری = ۰۰۰/۰) است، فرضیه H0 در سطح اطمینان ۹/۹۹% رد می شود. رد فرضیه H0 به این معنی است که اهمیت شاخص «ناکارآمدی روابط میان سازمانی برای تحقق مدیریت بصری» در حد متوسط نیست. با توجه به اینکه مقدار t محاسبه شده برای این شاخص بزرگتر از ۹۶/۱ است، بنابراین میانگین اهمیت این شاخص بالاتر از ۳ است و این بدان معنی است که میزان اثرگذاری «ناکارآمدی روابط میان سازمانی برای تحقق مدیریت بصری» بر عدم تحقق مدیریت بصری شهر تهران در حد زیادی است. (تأیید شاخص هفتم).
جدول ۴-۱۴: نتایج آزمون One-Sample Test جهت بررسی وضعیت شاخص ناکارآمدی روابط میان سازمانی برای تحقق مدیریت بصری (شاخص هفتم)

شاخص

اختلاف میانگین

عدد معناداری

آماره t

وضعیت فرضیه

حالتی از رضایت جسمانی است که موجب قدرت و انعطاف پذیری کامل مفصل، بهبود کارایی قلبی-تنفسی، ترکیب بدنی متناسب و وزن مطلوب می شود(۶). منظور از آمادگی جسمانی در پژوهش حاضر میزان آمادگی جسمانی آزمودنی ها است که با انجام تست های دازنشست، انعطاف پذیری،کشش بارفیکس و دوی ۵۴۰ متر سنجیده شد تا میزان آمادگی بدنی آزمودنی ها مشخص شود.
آمادگی دستگاه قلبی-تنفسی:
عبارتست از: توانایی دستگاه گردش خون و تنفس برای هماهنگی با فعالیت مورد نظر و توانایی برگشت سریع به حالت اولیه پس از انجام کار. آمادگی مناسب دستگاه قلبی- تنفسی، منتج از توانایی قلبی قوی به همراه عروق خونی مناسب و عملکرد به موقع شش ها می باشد. بهترین نمونه^ء افرادی که دارای آمادگی کامل این دستگاه هستند، دونده های ماراتن هستند. لازم به ذکر است که برای شرکت در هر فعالیت ورزشی به سطحی از استقامت دستگاه گردش خون و تنفس نیاز است(۳۱). در تحقیق حاضر آمادگی قلبی- تنفسی از طریق آزمون ۵۴۰ متر اندازه گیری می شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

استقامت عضلانی:
به آمادگی عضله یا گروهی از عضلات؛ در تکرار حرکات یکسان، مقاومت در برابر فشار یکنواخت و حفظ درجه ای از انقباض در مدت زمان مشخص اطلاق می شود. به عبارت دیگر قابلیت عضلات در انجام فعالیت های نسبتاٌ شدید و دراز مدت را استقامت عضلانی گویند (۳۱). در تحقیق حاضر استقامت عضلانی ناحیه شکم از طریق آزمون درازنشست در یک دقیقه اندازه گیری می شود.
انعطاف پذیری:
عبارت است از قابلیت کشیده شدن عضلات (طول تار عضلانی) به منظور تامین وسعت دامنه حرکتی بیشتر برای مفاصل مربوطه می باشد. حرکات کششی که برای عضلات داده می شود می تواند در بهبود انعطاف پذیری بدن موثر باشند. البته سن و جنس هم در آن بی تاثیر نیستند(۳۱).
قدرت:
واژه قدرت مترادف نیرو، زور، توان و… است ولی از نظر فیزیولوژیکی و مفاهیم علمی عبارت است از آمادگی عضلانی برای وارد کردن حداکثر فشار به یک مقاومت یا مانع ثابت و یا متحرک فقط برای یک مرتبه (۱۹). این عامل برای تمامی ورزشکاران حایز اهمیت فوق العاده ای است و برای آمادگی بدنی و کارایی لازم در هر رشته ورزشی، زیر بنای عوامل بشمار می رود.
تعادل:
توانایی حفظ و پایداری بدن در فضا را تعادل می گویند.
انواع تعادل:
تعادل ایستا: به توانایی حفظ و پایداری در حالت ثابت تعادل ایستا گویند.
تعادل پویا: به توانایی حفظ و پایداری در حالت حرکت تعادل پویا گویند(۳۱).
که در این در این تحقیق از آزمون لک لک (تعادل ایستا) در پایه چهارم مورد برسی قرار گرفت.
BMI^[8]
به شاخص توده بدنی گفته می شود که پس از اندازه گیری قد و وزن، توسط آزمونگر و از تقسیم وزن(kg) بر مجذور قد (m) محاسبه شد.
ترکیب بدن
ترکیب بدن به مقادیر نسبی و مطلق اجزای بدن اشاره می کند. با روش های رایج امروزی می توان ترکیب بدن را در سطوح اتمی، شیمیایی، سلولی و بافتی ارزیابی کرد (۴۳). اصطلاح (ترکیب بدن) بطور کلی به اندازه موضعی یا کلی بافت چربی و توده بدون چربی (FFM) یا عضله، آب و استخوان اطلاق می شود. منظور از ترکیب بدن در پژوهش حاضر میزان درصد چربی بدن و درصد توده بدون چربی می باشد که از با بهره گرفتن از کالیپر و اندازه گیری دو نقطه از بدن ( سه سربازو و ساق پا ) مشخص شد.
فصل دوم
۲-۱مقدمه
در هر پژوهشی، ارائه زمینه هایی که به موضوع کمک کند، اجتناب ناپذیر است. بنا براین سوابق پژوهشی، که در فصل پیش به آنها اشاره شد، به نحوی از بحث استنتاج و انشاء شده اند. در تنظیم مطالب این فصل، سعی شده است آمادگی جسمانی، ترکیب بدن و ارتباط آنها در دختران دانش آموز ۱۰ تا ۱۳ ساله ارائه شود و سپس پژوهش های داخلی و خارجی مرتبط با عوامل مذکور را مورد بررسی قرار داده و در نهایت به نتیجه گیری می پردازد.
۲-۲ بخش اول: مبانی نظری پژوهش
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال ۱۹۹۴ “آمادگی” را چنین تعریف کرده است:
” آمادگی، قابلیت عملکرد رضایت بخش کار عضلانی است(۱۵).
آمادگی جسمانی عبارت است از توانایی انجام کارهای روزانه با قدرت و چابکی بدون احساس خستگی مفرط و داشتن انرژی ذخیره کافی برای پرداختن به کارهای تفریحی در اوقات فراغت و رویارویی با اتفاقات غیر منتظره (۹).هر حرکت جسمانی به وسیله عضلات اسکلتی ایجاد شده و منجر به هزینه انرژی در بدن شود فعالیت بدنی می نامند.آمادگی جسمانی از عناصر متعددی به وجود می آید و این عناصر در سطوح مختلفی قابل طبقه بندی هستند. بعضی از این عناصر با تندرستی و بعضی با اجرای مهارت های حرکتی در ارتباط اند(۲۱).بنابراین می توان آمادگی جسمانی را به دو بخش آمادگی جسمانی مرتبط با سلامتی و آمادگی جسمانی مرتبط با مهارت(اجرا یا عملکرد) تقسیم کرد (۷۸).
وقتی سخن از آمادگی جسمانی به میان می آید مقصود از آن داشتن چنان قلب ، عروق خونی و ریه ها و عضلاتی است که بتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند و با شور و نشاط تمام در فعالیت ها و تفریحات سالمی شرکت کنند که افراد عادی و غیر فعال از انجام آنها ناتوانند.
عوامل متعددی در آمادگی جسمانی مؤثر است اما چهار عامل بیش از عوامل دیگر در این میان ایفای نقش می کنند این عوامل عبارتند از (قدرت عضلانی، استقامت عضلانی، انعطاف عضلانی و استقامت قلبی ریوی)
قدرت عضلانی
همانطور که می دانید حدود ۴۰ درصد وزن بدن را عضلات تشکیل می دهند این عضلات در خود تولید انرژی می کنند که این نیرو قدرت عضلانی نامیده می شود که البته قابل اندازه گیری نیز هست. مهمترین عامل شناخته شده در آمادگی جسمانی استعداد و توانایی عضلات در وارد کردن نیرو یا مقاومت در برابر آن است.
تمرینات قدرتی از عواملی است که سبب حجیم شدن تارهای عضلانی می شود و توانایی فرد را در کاربرد نیروی تولید شده افزایش می دهد. قدرت عضلانی اهمیت بسیاری در ورزشهای مختلف و البته فعالیت های روزانه دارد بسیاری از مردان و حتی زنان از عضلات بازو و سرشانه ضعیفی برخوردار هستند که باعث ضعف در فعالیت های ورزشی و روزانه و ایجاد درد و بیماری در سنین بالا می شود.
استقامت عضلانی
عضلات در خود انرژی ذخیره می کنند. این عمل به ماهیچه ها امکان می دهد که مدت زیادی به فعالیت خود ادامه دهند. این عمل عضلات را استقامت عضلانی گویند. استقامت عضلانی عبارت است از ظرفیت یک عضله یا گروهی از عضلات برای انقباض مداوم.
معمولاً استقامت عضله را با قدرت عضلانی اشتباه می گیرند ولی باید توجه کرد که معمولاً استقامت عضلانی عبارت است از توانایی در کاربرد قدرت و نگهداری این توانایی برای مدت نسبتاً طولانی. برای مثال در فعالیت هایی چون: برف پارو کردن، چمن زدن، نظافت و یا حرکات ورزشی چون دراز و نشست، بالا کشیدن بدن در حالت کشش بارفیکس و . . . استقامت عضلانی نقش اساسی دارد که می شود با تمرینات منظم ورزشی آن را افزایش داد.
انعطاف پذیری
توانایی در کاربرد عضلات در وسیعترین دامنه حرکت آنها به دور مفصلها را انعطاف پذیری گویند. این عامل در آمادگی جسمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
با تمرینات ورزشی میزان توانایی مفاصل بدن در خم شدن و چرخیدن بیشتر می شود و در نتیجه کارایی عضلات بهبود می یابد اگر مفاصل از انعطاف کمی برخوردار باشند محدودیت حرکتی برای بدن ایجاد می شود.
انعطاف پذیری در فعالیت های روزانه چون باغبانی، خانه داری، فعالیت های ورزشی که احتیاج به نرمی و انعطاف پذیری دارند مؤثر است. که البته این نقش در فعالیت های ورزشی چون ژیمناستیک ، دو میدانی و . . . پر رنگ تر می شود.
استقامت قلبی و ریوی
بسیاری از دانشمندان و صاحب نظران ورزشی عقیده دارند که عامل استقامت قلبی ریوی در آمادگی جسمانی بیش از عوامل دیگر اهمیت دارد و بعضی دیگر دقیقاً بر عکس این نظریه مهر تأیید زدند. اما تجربه نشان داده است که استقامت قلبی ریوی از عوامل اساسی آمادگی جسمانی است و با تمرینات استقامتی شدید و سنگین می توان آن را ارتقاء بخشید(۶۲).
۲-۳ روش های اندازه گیری ترکیب بدن:
ارزیابی ترکیب بدن اطلاعات مفیدی را برای مربی و ورزشکار، فراتر از اندازه گیری قد و وزن فراهم می کند. مربی و ورزشکار با دسترسی به این اطلاعات متوجه می شوند که ترکیب بدن ورزشکار در حد مطلوبی است و آنها نباید اقدام به کاهش وزن کنند.
۲-۳-۱روشهای آزمایشگاهی ارزیابی ترکیب بدن:
روش های آزمایشگاهی شامل وزن کشی زیر آب (۴۳)، چگالی سنجی ، پرتو نگاری تصور سازی ارتعاش مغناطیسی، آب سنجی، اندازه گیری جذب فَوتون، هدایت الکتریکی کل بدن، اندازه گیری جذب اشعه-x انرژی دوگانه و مقاومت بیو الکتریکی (۳۵) و… می باشد. این روش ها ترکیب واقعی بدن، چربی نسبی بدن، توده چربی بدن و توده بدون چربی بدن را بر آورد می کنند. دقت این روش ها نسبتاٌ بالا است؛ اما اجرای برخی از آنها نیاز به وسایل پیچیده و هزینه زیاد دارد که تشریح جزئیات این روش ها، مورد نظر در این بحث نمی باشد.
در مقابل، روش های میدانی و ساده تری مانند برآورد درصد چربی با اندازه گیری چربی زیر پوست وجود دارد که بطور وسیعی توسط متخصصین مورد استفاده قرار می گیرد که به توضیح آن می پردازیم.
۲-۳-۲ روش های میدانی ارزیابی ترکیب بدن:
روش چین پوستی (چربی زیر پوست)
اندازه گیری ضخامت چربی زیر پوستی با روش های تعیین ترکیب بدنی وسیعی استفاده می شود. دلیل استفاده از این روش برای اندازه گیری چربی بدن، توزیع تقریباً ۵۰% کل چربی بدن در زیر پوست است. در این روش، دو لایه پوست و بافت های چربی زیر آن را با بهره گرفتن از دستگاهی موسوم به کالیپر اندازه گیری کرده و با بهره گرفتن از معادلات مختلف درصد چربی بدن تخمین زده می شود. به دلیل آنکه درصد چربی بدن و نحوه توزیع آن به ویژگی های جنسی ارتباط دارد، برای اندازه گیری چگالی بدن با بهره گرفتن از چربی زیر پوست معادلات جداگانه ای برای مردان و زنان وجود دارد (۵۷-۳۱). به عنوان مثال، معادلات خطی اسلان و ویر، معادله لگاریتمی دورتین و موزلی، معادلات جکسون و پولاک، معادله بروزک برای محاسبه چربی بدن بوده و برای جوامع مختلف ابداع شده اند (۱۶). این معادلات بر اساس مقدار چگالی ۰/۹ گرم بر سی سی برای بافت چربی و ۱/۱ گرم بر سی سی برای بافت بدون چربی می باشد. با توجه به تحقیقات انجام شده چگالی وزن بدون چربی مردان و زنان ۱۵ تا ۱۷ سل به ترتیب ۰۹۶/۱ و ۰۹۴/۱ گرم بر سی سی بدست آمده است (۳۵). شناخت خطا ی درونی در تخمین درصد های چربی بدن از طریق اندازه گیری های چین زیر پوستی مهم است. استفاده معادله های عمومی درصد چربی بدن خطای استاندارد به ترتیب در مردان و زنان ۶/۳-⁺ و ۹/۳ -⁺ می باشد.
استفاده از جمع زیر پوستی می توانند مانند یک راهنما برای دسترسی به هدف کاهش کل چربی توصیه شود که مستقل از درصد چربی بدن می باشد (۳۵).
در این روش اندازه گیری و ارزیابی لایه های زیر پوستی به عنوان معیار چربی کل بدن محسوب می شود و مستقیماً چربی بین عضله ای یا احشایی را تخمین نمی زنند. همچنین ارزیابی لایه های پوستی برآورد خوبی از تغییر در تجمع بافت چربی زیر پوستی ارائه می دهد؛ اما همیشه تغییرات در نواحی چربی داخلی را نشان نمی دهد. بعلاوه پیش بینی درصد چربی از طریق چین زیر پوستی نشان می دهد که نسبت چربی داخلی به چربی زیر پوست در بین افراد ثابت است؛ در حالیکه در افراد چاق که کاهش وزن اساسی و سریعی دارند ممکن است کاهش نامتناسبی در چربی داخلی نسبت به چربی زیر پوستی وجود داشته باشد.ویلمور^[۹]و همکارانش (۱۹۹۴) در نتیجه مطالعات خود اعلام کردند که چین زیر پوستی می تواند درصد چربی بدن را با خطای استاندارد ۳ تا ۴ درصد پیش بینی کند در حالیکه BMI درصد چربی بدن را با خطای استاندارد ۴ تا ۵ درصد پیش بینی می کند (۵۶).